San Lie: Zie de natuur niet als risico, maar als kans!

26 maart 2024

Door San Lie, Directeur van ASN Impact Investors

Onze economie, hoe hoogontwikkeld ook, is sterk afhankelijk van de natuur. Dat bleek deze maand ook weer uit een risicoanalyse van DNB. Want als het verlies van natuur geld kan kosten, hoe logisch is het dan om juist te investeren in het behoud en de groei van de natuur, lees: in biodiversiteit?

De Nederlandsche Bank is met zijn portefeuille van € 8 miljard een relatief grote belegger. Iets meer dan de helft van deze portefeuille bestaat uit obligaties van landen en staatsgerelateerde instellingen, de rest is geïnvesteerd in bedrijfsobligaties en aandelen. Onlangs lichtte de centrale bank een deel van zijn aandelenportefeuille door op natuurgerelateerde financiële risico's.

Inzoomen op de elektriciteitssector

Dat onderzoek is interessant om te lezen, omdat het laat zien hoe je zo'n exercitie aanpakt én omdat het je maar weer eens met de neus op de feiten drukt: we kunnen niet zonder de natuur. DNB besloot in te zoomen op de elektriciteitssector. Dit omdat elektriciteitscentrales enerzijds sterk afhankelijk zijn van de natuur, bijvoorbeeld doordat ze schoon water gebruiken voor de koeling, maar anderzijds ook een flinke impact hebben op de natuur via hun emissies en de lozing van koelwater.

De risico’s van die afhankelijkheid van en de impact op de natuur laten zich raden: als door verdroging een tekort aan water ontstaat, bedreigt dat de bedrijfsvoering. Maar ook regels rond uitstoot en natuurimpact kunnen financiële consequenties hebben voor een elektriciteitsbedrijf. Er bestaan al methoden om dergelijke risico's te vertalen naar de financiële wereld. DNB gebruikte daarvoor een stappenplan van Taskforce on Nature-related Financial Disclosures (TNFD).

Waterkracht even schadelijk als fossiel

Ik verwijs voor alle lessen uit het onderzoek graag naar DNB zelf, maar deze wil ik u niet onthouden: de locatie van een centrale (bij water, in de buurt van natuurgebied) bleek van grote invloed op de natuurgerelateerde risico's. Verrassender: een waterkrachtcentrale is ongeveer even schadelijk voor de natuurlijke omgeving als een fossiele, ondanks de veel lagere CO₂-footprint. Dat zie je ook terugkomen in de conclusies: een verbetering op het gebied van klimaat vertaalt zich niet per se in lagere financiële risico's rond de natuur.

Een andere interessante conclusie van DNB is dat de bank gaat praten met de vermogensbeheerders achter zijn portefeuille. Hoe calculeren en managen zij de financiële risico's rond biodiversiteit zoals die in het onderzoek naar voren komen? Daar mogen wij ons als vermogensbeheerders inderdaad op laten aanspreken.

Voorbeeld voor pensioenfondsen 

Voor DNB was de exercitie een verkennende studie, bedoeld om als voorbeeld te dienen voor pensioenfondsen, verzekeraars en andere financiële instellingen. Ik werd er wel enthousiast van, om meerdere redenen. Elk onderzoek dat het belang van de natuur en van ecosysteemdiensten, zoals in dit voorbeeld schoon water, vertaalt in relevante inzichten voor investeerders juich ik namelijk van harte toe.

DNB bekeek de natuur dit keer vanuit de risico's die het verlies van natuur kan opleveren en de risico’s die regelgeving rond de natuur kan opleveren voor zijn portefeuille. Aandacht voor die risico's is al een stap. Een die tot het inzicht leidt dat je andere keuzes zult moeten maken in je portefeuille om de kans op schade of verliezen te beperken. 

Investeren in balans met de natuur

Maar een volgende, nog belangrijkere stap zie ik ook dichterbij komen. Behalve natuurrisico’s beperken, kun je ook investeren in bedrijven en strategieën die werken in balans met de natuur en biodiversiteit. Daarbij vermijd je die risico's simpelweg en verklein je ze wellicht voor andere activiteiten in je portefeuille. Wereldwijd ontstaan steeds meer mogelijkheden om vanuit die andere focus te investeren. In bedrijven en fondsen die herstel en bescherming van de natuur in de kern van hun businessmodel hebben verankerd. Het is een wereld die DNB net als andere financiële partijen nog niet zo goed kent, maar daar vind je de echte risicoverlagers. 

En dan is het goed om te merken dat grote beleggers als pensioenfondsen, die al een tijdlang biodiversiteit op de bestuursagenda hebben staan, klaar zijn voor die belangrijke volgende stap, en biodiversiteit een strategische plek willen geven in hun beleid. Niet alleen vanwege de bloemetjes en de bijtjes, ook niet alleen vanwege het beperken van de risico's, maar vanuit een gedegen analyse die aantoont hoe onmisbaar de diensten zijn die de natuur onze maatschappij en economie levert en hoe je daar strategisch op inzet.

San Lie is Directeur van ASN Impact Investors. De informatie in deze column is niet bedoeld als professioneel beleggingsadvies of als aanbeveling tot het doen van bepaalde beleggingen.

Meer columns van San Lie