Recensie: Europa

Recensie: Europa

26 juli 2023

Europa Geschiedenis
Visual 'Europa'.jpg

Timothy Garton Ash, Hoogleraar Europese Studies aan de Universiteit van Oxford, heeft een indrukwekkende persoonlijke geschiedenis van het naoorlogse Europa geschreven.
 
Door Hans Amesz

In zijn eigen woorden: het is geen autobiografie, maar eerder een geschiedenisboek dat geïllustreerd wordt met memoires. Hij leunt hierbij op zijn eigen dagboeken, notitieboekjes, herinneringen en alles wat hij de afgelopen halve eeuw heeft gelezen, gezien en gehoord, en ook op de herinneringen van anderen.

Lezers van Europa kunnen zich waarschijnlijk nauwelijks een betere gids door alle gebeurtenissen op het continent voorstellen dan Ash. De vijf hoofdstukken van zijn vierhonderd bladzijden tellende boek heten: Verwoesting (1945-1960), Verdeeldheid (1961-1979), Opstand (1980- 1989), Overwinning (1990-2007) en Achteruitgang (2008-2022). Gedurende zo’n veertig jaar heeft de nu 68-jarige Ash zo’n beetje alle belangrijke Europese gebeurtenissen zelf meegemaakt. Als ooggetuige en verslaggever was hij bij de eerste democratische Poolse opstanden achter het IJzeren Gordijn, de val van de Berlijnse Muur, de burgeroorlog in Joegoslavië, de krediet- en eurocrisis, Brexit, de coronacrisis en de klimaatcrisis.

Hij maakte reportages over de stormloop van asielzoekers op de Europese grenzen, waarop de toenmalige Duitse Bondskanselier Angela Merkel in 2015 reageerde met de legendarische woorden: ‘Wir schaffen das.’

Inmiddels is Ash een veelgevraagd en geprezen essayist, hoogleraar en adviseur van politici en beleidsmakers. Altijd als groot pleitbezorger van een vrij, liberaal Europa. Na een periode van ongekende vooruitgang is er vanaf de financiële crisis in 2008 tot de oorlog in Oekraïne veel misgegaan in Europa. Maar, zo stelt Ash, het Europa van nu is ondanks al zijn feilen, beperkingen en hypocrisie en ondanks alle tegenslagen van de laatste jaren nog steeds veel beter dan het Europa dat hij begin jaren zeventig ging verkennen. Het klopt gewoon om een vrij Europa te verdedigen, te verbeteren en uit te breiden. Het is een streven dat wel wat hoop waardig is. In een interview met NRC noemt Ash het opbouwen van een Europese macht van groot belang voor het verdedigen van onze belangen en waarden. Dat kan de Europese publieke opinie herenigen, net zoals de oorlog in Oekraïne dat doet.

 

Timothy Garton Ash

Europa

De Geus

ISBN: 9789044544725

Gerelateerde berichten