Mashid Mojabi: Europa moet uit het regulatoire korset

Mashid Mojabi: Europa moet uit het regulatoire korset

Private Equity Private Debt Europa Wet- en regelgeving Private Markets

Door Mashid Mojabi, Policy Lead, Nederlandse Vereniging van Participatiemaatschappijen (NVP)

De private equity- en venture capital-sector groeit gestaag door. Nederlandse venture capital-fondsen haalden in 2024 maar liefst € 3,2 miljard op, waarvan € 1 miljard bij (buitenlandse) pensioenfondsen. Dat is iets minder dan in 2023 (€ 3,3 miljard), maar toch ruim boven de € 1,5–2,5 miljard in eerdere jaren. Nederlandse buy-outfondsen haalden € 5,1 miljard op, vooral bij institutionele beleggers. Ook dat is historisch gezien hoog.

Een fonds investeert normaal gesproken in 10 tot 15 bedrijven. Minder betekent onvoldoende spreiding, meer is organisatorisch niet haalbaar: teams zijn te klein om alle participaties goed te begeleiden. Buy-and-build-fondsen moeten bovendien kapitaal reserveren voor meerderheidsbelangen én vervolgovernames. Voor venture capital geldt: zonder slagkracht voor vervolgrondes verlies je snel terrein.

Hoe groter het beheerd vermogen, hoe dichter de AIFMD-drempel van € 500 miljoen nadert. Wie daarboven komt, belandt in een vergunningstraject dat minstens een jaar duurt, met forse advieskosten en ingrijpende aanpassingen aan governance en compliance. Die lasten eten de reguliere vergoedingen op en dwingen fondsmanagers tot het oprichten van nóg grotere fondsen. Het gevolg is onmiskenbaar: investeringskapitaal verschuift naar grotere bedrijven, terwijl kleinere ondernemingen een groeiend financieringsgat ervaren.

Dat financieringsgat is sindsdien alleen maar dieper geworden. De drempel van € 500 miljoen is sinds 2010 nooit verhoogd, niet eens gecorrigeerd voor inflatie. Intussen zijn de prijzen met bijna 43% gestegen. Dat betekent feitelijk dat bedrijven onder die drempel vandaag 43% minder ruimte krijgen dan destijds werd beoogd. De kleintjes betalen dus de rekening voor een statisch en achterhaald regelgevingskader.

In het Verenigd Koninkrijk heeft men dat wél begrepen. Daar ligt nu een voorstel om de vergunningsdrempel voor fondsen op te trekken naar £ 5 miljard, met toezicht op de essentie maar zonder micromanagement. Geen afschaffing, maar een stapsgewijs proportioneel regime dat ambitie niet smoort. Zo hoort het. Brussel zou er goed aan doen dit voorbeeld te volgen, voordat er nog meer groeikapitaal door de mazen verdwijnt.

De Britten zetten Europa hiermee onder druk: regulatoire concurrentie is een feit. Het is opvallend dat uitgerekend één van de weinige voordelen van Brexit zichtbaar wordt in de financiële sector. Gelukkig blijft Brussel op dit punt niet stil zitten. Onlangs heeft de Europese Commissie een ‘Targeted Consultation on Integration of EU Capital Markets’ uitgezet. De NVP stelt voor dat om concurrerend te zijn, de drempel minstens € 3 miljard moet zijn. Laten we hopen dat Brussel hier eens moedig is.