Renze Munnik: Nieuwe omgeving vraagt om nieuwe vaardigheden van de risicomanager

1 mei 2020

Door Renze Munnik, Risk Management Consultant bij Probability & Partners

Risicomanagers zijn onder andere opgeleid om een papieren werkelijkheid te beoordelen. Processen, rapportages en notities. Maar de afgelopen jaren zijn risicomanagers zich meer gaan toeleggen op de rol die het gedrag van mensen en van groepen speelt bij risicomanagement. De snelle verandering van de wijze waarop we nu zijn gaan werken gooit daarbij roet in het eten. Je moet op een andere manier gaan acteren. Het is tijd om opnieuw kritisch te kijken naar hoe we als risicomanager onze rol vervullen.

Als risicomanager loop ik genoeglijk rond door de kantoortuin. Er zijn genoeg kanttekeningen te maken bij het effect van kantoortuinen op bijvoorbeeld de productiviteit van medewerkers, maar voor mij als risicomanager is het zalig: ik hoor en zie veel. Ik vang gesprekken op. Ik zie de non-verbale reactie van collega’s op berichten of op elkaar. Of op mij, als ik langsloop. En omdat ik zichtbaar ben, komen mensen sneller naar me toe om iets te vertellen, of om even te kunnen sparren. Dat zijn cruciale aspecten voor de risicomanager. Zo kom je aan de informatie die je nodig hebt om in te schatten welke risico’s de organisatie loopt.

De nieuwe manier van werken – thuis met als voornaamste communicatiemiddelen e-mail, telefoon en videoconference – brengt daar verandering in. Mijn waardevolle bronnen van informatie verdwijnen. Ik hoor die collega niet meer vloeken. Ik zie niet meer het geschrokken gezicht van iemand die een bericht hoort of leest. Ik vang niet meer het gesprek op dat dat belangrijke project aan het mislukken is. De gesprekken die ik voer, zijn grotendeels minder spontaan, ze zijn gepland. Ik kom niet meer toevallig iemand tegen bij de lunch of de printer. De communicatie is anders met mensen omdat ik hen niet kan zien. Ik kan de stemming minder goed aanvoelen. In een gesprek met een medewerker en zijn leidinggevende, bijvoorbeeld bij due diligence, kan ik niet meer zien of de medewerker twijfelend naar zijn leidinggevende kijkt voordat hij antwoord geeft, of dat hij ongeremd zelf zijn mening geeft. En andersom: hoe kan ik nu mijn non-verbale communicatie inzetten om mensen te overtuigen, gerust te stellen of juist te activeren? En om die band te scheppen met mensen die ervoor zorgt dat ze mij accepteren en dat ze naar mij toe komen?

Deze situatie duurt nog wel even. En ook daarna zal het niet helemaal meer zo worden als hiervoor. Nieuwe manieren van samenwerken, kunnen efficiency en nieuwe mogelijkheden bieden. Transformatie, waar menig bedrijf al mee bezig was, is nu versneld. Maar ik zit te denken. Waar haal ik als risicomanager mijn informatie vandaan nu ik niet meer op de werkvloer rondloop? Hoe blijf ik betrokken? Hoe blijf ik effectief, terwijl belangrijke communicatiekanalen zijn weggevallen? Zomaar nog wat extra calls lossen dit niet per se op. Ik zal meer vaardigheden moeten ontwikkelen om het gedrag van mensen in te kunnen schatten, om meer gevoel voor de situatie te ontwikkelen en voor welk effect situaties kunnen hebben op het gedrag van (verschillende typen) mensen. Ik moet in kaart krijgen waar ik extra of nieuwe informatie nodig heb om de mogelijke effecten van het gewijzigde gedrag te monitoren. Om te bepalen welke nieuwe risico’s er ontstaan en welke maatregelen wellicht aangepast moeten worden.

Een interessante nieuwe zoektocht die weer nieuwe vaardigheden van mij vraagt. Ik wil het onderlinge gesprek hierover graag aangaan. Het is nodig, en ik heb er zin in!

Probability & Partners is a Risk Advisory Firm offering integrated risk management and quantitative modelling solutions to the financial sector and data-driven companies.