a.s.r. real assets investment partners: De invloed van klimaatverandering op real assets

11 september 2025

Door klimaatverandering neemt de kans op noodweer en natuurrampen toe. Historische risico-rendementsdata houden echter slechts in beperkte mate rekening met klimaatrisico’s. Daarom is het essentieel om deze risico’s te integreren in verwachte en vereiste rendementsmodellen.

Door Ralf Kooken, Portfolio Manager, a.s.r. real assets investment partners

Beleggen in real assets (infrastructuur, natural capital en vastgoed) betekent beleggen voor de lange termijn (meer dan tien jaar). Binnen zo’n periode kan en zal er veel gebeuren. Daarom is het essentieel om met een proactieve en fundamentele blik naar wereldwijde ontwikkelingen te kijken.

Bij de opbouw van een real assets-portefeuille is het goed om te kijken vanuit twee invalshoeken.

Fundamenteel: Beoordeel op basis van langetermijntrends of markten fundamenteel aantrekkelijk zijn om in te beleggen. Megatrends zoals demografische verschuivingen en klimaatverandering beïnvloeden in toenemende mate het risico-rendementsprofiel van real assets-sectoren op globaal en regionaal niveau.

Waardering: Beoordeel de aantrekkelijkheid van markten op de korte en middellange termijn door het verwachte rendement te vergelijken met het minimaal vereiste rendement. Dit geeft inzicht in de mate waarin beleggers worden gecompenseerd voor het genomen risico en of het interessant is om op genoemde termijn de markt te betreden.

Klimaatrisico’s zijn nog niet volledig ingeprijsd binnen de markt voor real assets. Historische risico-rendementsdata bevatten slechts in beperkte mate klimaatrisico’s. Daarom is het essentieel om zowel fysieke risico’s als transitierisico’s expliciet te integreren in modellen voor verwachte en vereiste rendementen. Op deze manier wordt klimaatverandering structureel meegenomen in de beoordeling van het risicorendementsprofiel van real assets-investeringen.

Verwachte rendementen nemen af door het integreren van klimaatverandering

In Figuur 1 wordt de waardering van real assetsmarkten weergegeven, inclusief en exclusief integratie van klimaatverandering.

Zoals uit Figuur 1 blijkt, nemen de verwachte rendementen af na het integreren van klimaatverandering. Dit komt doordat er investeringen moeten worden gedaan gericht op het reduceren van broeikasgasemissies (mitigatie), dan wel ingegeven door wet- en regelgeving. Daarnaast moet er worden geïnvesteerd in het aanpassen van assets aan veranderende klimaatomstandigheden (adaptatie). Tegelijkertijd neemt het minimaal vereist rendement toe wanneer rekening gehouden wordt met klimaatrisico’s (fysieke en transitierisico’s).

Figuur 1 laat zien dat de aantrekkelijkheid van vastgoed en infrastructuur wordt overschat door klimaatverandering buiten beschouwing te laten. Door de integratie van klimaatrisico’s wordt natural capital relatief interessanter ten opzichte van vastgoed en infrastructuur (de aantrekkelijkheid neemt het minst af). Op basis hiervan, en van andere relevante aspecten zoals de goede diversificatiemogelijkheden en aantrekkelijke voor risico gecorrigeerde rendementen, kan een lichte overweging van natural capital worden overwogen.

Grotere veranderingen op sectorniveau

Op sectorniveau doen zich significante veranderingen voor die op het aggregatieniveau van real assets onzichtbaar blijven.

Een treffend voorbeeld is de sector 'permanente gewassen' – een belangrijk segment binnen natural capital - in de Verenigde Staten. Deze sector is met name gericht op fruit- en notenteelt. Binnen deze sector vallen de relatief hoge waarderingen van Amerikaanse assets op. In Californië, een kernregio voor permanente gewassen, zorgt een combinatie van overaanbod en toenemende waterregulering – een manifestatie van klimaatrisico’s – momenteel voor druk op de rendementen. Op korte termijn kan dit zelfs resulteren in lage of negatieve opbrengsten.

Toch is het vooruitzicht op de middellange termijn positiever. De verwachting is dat de markt zich binnen twee tot vier jaar herstelt, wat een aantrekkelijk instapmoment kan creëren voor beleggers met een langere horizon. Cruciaal hierbij is een realistische inschatting van klimaatrisico’s. Wanneer de impact van waterregulering en klimaatverandering volledig buiten beschouwing wordt gelaten, stijgt het verwachte rendement voor de komende jaren significant met meerdere procentpunten, terwijl het minimaal vereiste rendement juist daalt. Dit leidt tot een aanzienlijke overschatting van de huidige aantrekkelijkheid van deze sector.

Door de integratie van klimaatrisico’s wordt natural capital relatief interessanter ten opzichte van vastgoed en infrastructuur.

Het verwachte rendement van de bosbouwsector zal naar verwachting stijgen door klimaatverandering te integreren in de beleggingsanalyse. Een groeiende vraag naar carbon credits zorgt voor optionaliteit en extra rendement. Tegelijkertijd leidt dit tot een beperking van het houtaanbod, wat het directe rendement van de bosbouwsector eveneens positief beïnvloedt.

Binnen de vastgoedsector wordt het verwachte rendement op kantoren het meest beïnvloed door de integratie van klimaatrisico’s. De kantorenmarkt kenmerkt zich momenteel door een hoge mate van concurrentie, terwijl huurders steeds vaker een hoog duurzaamheidsniveau verlangen. Dit leidt tot relatief hoge klimaatinvesteringen (transitiecapex) in deze sector. Als gevolg hiervan wordt de kantorensector, in vergelijking met andere vastgoedsegmenten, minder aantrekkelijk vanuit een risico-rendementsoptiek.

Binnen infrastructuur valt de transportsector op. In deze sector zijn de komende jaren aanzienlijke investeringen nodig voor zowel klimaatadaptatie- als klimaatmitigatiemaatregelen, wat een drukkend effect heeft op het verwachte rendement. Uit interne analyses volgt dat de combinatie van fysieke en transitierisico’s het hoogst is voor deze sector (samen met fossiele energie). Door klimaatrisico’s volledig buiten beschouwing te laten, lijkt de transportsector aantrekkelijker ten opzichte van de andere infrastructuursectoren.

Bovenstaande voorbeelden onderstrepen het belang van gedetailleerde sectoranalyses binnen real assets en het expliciet meenemen van de effecten van klimaatverandering in beleggingsanalyses.