Bob Homan: Trump, ‘the nation builder’

Door Bob Homan, Hoofd ING Investment Office
De Amerikaanse handelsrestricties geven Chinezen de geest, de energie en de steun van de overheid om hun technologische ontwikkeling te versnellen. Zo bouwt Donald Trump onbedoeld aan de Chinese economie.
Toen ik vorige week een Chineessprekende collega vroeg naar het economisch sentiment in China, was zijn indruk dat dit overwegend positief is. Dat verraste me niet. Uit eerdere enquêtes blijkt namelijk dat waar in Europa en de VS circa 80% van de consumenten handelsbelemmeringen – zoals exportrestricties en importtarieven – als schadelijk voor de economie ziet, denkt in opkomend Azië juist 80% van de consumenten dat dergelijke maatregelen hun economie ten goede komen. Een opvallend contrast.
Diezelfde collega vertelde dat Donald Trump in China vaak wordt aangeduid als ‘the nation builder’. Daarmee bedoelen ze niet dat hij Amerika groots maakt. Integendeel, zijn beleid versterkt de Chinese economie.
Exportrestricties maken Chinezen vernuftiger
Nvidia-topman Jensen Huang verwoordde onlangs treffend de gevolgen van de door president Biden ingestelde exportrestricties op hightechproducten, waaronder Nvidia-chips. Volgens Huang hebben Chinese bedrijven die geen toegang meer hadden tot Amerikaanse technologie zich massaal gewend tot binnenlandse alternatieven, zoals Huawei. Deze beperkingen hebben hen juist gestimuleerd om technologische vooruitgang te boeken met minimale buitenlandse hulp.
‘De lokale bedrijven zijn zeer getalenteerd en vastberaden’, aldus Huang. ‘De exportcontrole gaf hen de geest, de energie en de steun van de overheid om hun ontwikkeling te versnellen.’ Met andere woorden: exportrestricties die bedoeld zijn om de technologische ontwikkeling van een ander land af te remmen, kunnen averechts werken. Amerikaanse bedrijven verliezen marktaandeel dat zij waarschijnlijk niet meer zullen terugwinnen. Inmiddels heeft ook de regering-Trump ingezien dat dergelijke maatregelen beperkt effectief zijn en zijn sommige restricties teruggedraaid.
Importheffingen zwengelen binnenlandse consumptie aan
Een vergelijkbaar effect kan optreden bij importtarieven. China heeft een aanzienlijk handelsoverschot met de rest van de wereld, met name met de VS. Importtarieven zullen dat overschot vermoedelijk doen afnemen, maar het is onwaarschijnlijk dat de Chinese export naar de VS volledig stilvalt. Wel zal China proberen overtollige productie elders af te zetten. Omdat ook andere markten hier niet op zitten te wachten, zal China zich genoodzaakt zien de binnenlandse consumptie verder te stimuleren. Gezien de hoge spaarquote onder Chinese huishoudens is daar voldoende ruimte voor.
Importtarieven – mits niet excessief – kunnen dus bijdragen aan de verdere ontwikkeling van de Chinese economie en haar afhankelijkheid van export verminderen. Dit hoeft (zoals exportrestricties) overigens niet nadelig te zijn voor Amerikaanse bedrijven. Vanuit dit perspectief begrijp ik waarom Chinese consumenten handelsbeperkingen, waaronder importtarieven, overwegend als positief ervaren en Trump ‘the nation builder’ noemen. En dat is ook een reden om positief te blijven over de vooruitzichten van de Chinese aandelenmarkt.