1) CRISPR Therapeutics (Zwitserland)

Dit in Zwitserland gevestigde bedrijf kent zijn oorsprong in een ontdekking in 2011 door mede-oprichter Emmanuelle Charpentier. Ze deelde de Nobelprijs voor Scheikunde in 2020 met Jennifer Doudna nadat het paar een manier had ontdekt om het immuunsysteem van het lichaam aan te passen om defecte genen die ziekte veroorzaken te 'bewerken'. De techniek heet CRISPR-Cas9 en vereist complexe medische en computertechnologie. CRISPR-Cas9 is de eerste die het gen permanent verandert, waardoor verdere behandelingen overbodig worden. Het is ook sneller, goedkoper, nauwkeuriger en efficiënter dan eerdere gentherapieën.

De gevolgen zijn enorm. CRISPR Therapeutics heeft een behandeling ontwikkeld voor Sikkelcelziekte. Dit is een erfelijke aandoening, waarbij het hemoglobine, het zuurstof-transporterende pigment in rode bloedcellen, abnormaal is, en die wereldwijd miljoenen mensen treft. De genetische samenstelling is goed begrepen, waardoor het een goede proeftuin is. Patiëntenonderzoeken zien er hoopvol uit. Het bedrijf zou CRISPR-Cas9 op veel andere aandoeningen kunnen toepassen. En elk succes levert inkomsten op om ‘proof-of-concept’ werk aan complexere aandoeningen te financieren.

In een tijd waarin beleggers terughoudend zijn geweest om bedrijven in een vroeg stadium te steunen, hebben bijna $2 miljard aan cash en geen schulden CRISPR Therapeutics in een sterke positie gebracht. Het bedrijf wil behandelingen voor kanker en diabetes aanbieden in samenwerking met wereldwijde farmaceutische reuzen zoals Bayer en Vertex.

Davies is onder de indruk van de chief executive, Samarth Kulkarni, een wetenschapper die ook een voormalige McKinsey-partner is: "Hij heeft in het verleden succesvolle en niet-succesvolle biotechbedrijven bestudeerd. En hij weet hoe hij moet voorkomen dat hij zich te veel op de wetenschap richt en zo vergeet een duurzaam commercieel bedrijf op te bouwen."

2) Topicus.com (Nederland)

Het in Nederland gevestigde Topicus.com bouwt, beheert en koopt bedrijven die specialistische software leveren aan andere bedrijven en de publieke sector. Dit zijn de gespecialiseerde softwarebedrijven die werkpleksystemen ontwikkelen voor specifieke doeleinden, van het beheren van de beschikbaarheid van ziekenhuisbedden of doktersafspraken tot het stroomlijnen van de boekhoudprocessen van wellness centra, golfclubs of schoonheidssalons.

Er zijn honderden van deze business-to-business niches. Topicus neemt deze bedrijven over, scherpt hun activiteiten aan, bezuinigt op uitgaven en zorgt voor inkomsten. De aanpak is opmerkelijk succesvol en schaalbaar gebleken in Noord-Amerika voor het Canadese Constellation Software, waaruit het Europese Topicus is voortgekomen en is gefuseerd met een ander Nederlands bedrijf. De methode komt net op gang in Europa, een potentieel spannendere groeimarkt.

Tot nu toe bestrijkt de in Nederland gevestigde activiteiten van Topicus 23 sectoren met 136 bedrijven, met een totaal van 44.500 klanten. Davies: 'Topicus neemt deze kleine bedrijven over en sluit ze aan op een veel groter netwerk, geholpen door de invloed van Constellation, met zijn jarenlange ervaring, als grootaandeelhouder.'

3) tonies (Duitsland)

De speelgoedindustrie heeft de afgelopen 50 jaar niet veel disruptie gezien, althans niet voor kinderen onder de 10 jaar. Oudere kinderen spelen met PlayStation en Xbox, maar hun jongere broertjes en zusjes spelen nog steeds met speelgoed waar hun ouders dol op waren. Twee Duitse vaders richtten tonies op nadat ze gedesillusioneerd waren geraakt over het aanbod van speelgoed voor hun kinderen.

Ze bedachten daarom een zachte, onbreekbare kubieke luidspreker met daarin een Bluetooth-ontvanger waarop een poppetje – een Tonie – geplaatst kan worden, die verhalen, slaapliedjes of andere muziek afspeelt. De oprichters creëerden zelf enkele Tonies en andere poppetjes kwamen voort uit licentieovereenkomsten, waaronder de Gruffalo, Peppa Pig en Barbie.

Er is geen scherm - kinderen daarvan weghalen is juist de bedoeling. Het draait allemaal om het krijgen en het geven van controle. Kinderen kunnen op het apparaat drukken om de track te veranderen en kantelen om het volume te verhogen of te verlagen. Het is eenvoudig genoeg voor peuters. Het is ook een mooi bedrijfsmodel, waarbij je een stuk hardware (kubus) verkoopt en vervolgens terugkerende inkomsten krijgt uit de bijbehorende gebruiksartikelen (Tonies).

In april 2022 had tonies meer dan 3,5 miljoen kubussen en 40 miljoen poppetjes verkocht. Iedereen die de luidsprekers koopt, koopt meerdere Tonies - er wordt er elke twee seconden een verkocht. Naarmate kinderen ouder worden, willen ze verschillende soorten inhoud en de lijst met beschikbare inhoud blijft groeien, waardoor de kinderen betrokken blijven.

tonies is nog jong en heeft niet veel nodig om de komende vijf jaar in waarde te verdubbelen. Het bedrijf richtte zich aanvankelijk op Duitstalige delen van Europa, maar heeft zich sindsdien buiten de taalgrenzen gewaagd. Davies: 'Ik heb Tonies-advertenties in het VK gezien, maar de grote kans ligt in de VS, en het management van tonies boekt goede vooruitgang om op die enorme markt voet aan de grond te krijgen.'