Harry Geels: Trumps oproep tot verlagen rente is grotesk en gevaarlijk

16 december 2025

Rente Monetair beleid Verenigde Staten Politiek

Door Harry Geels

Donald Trump zei recent dat de nieuwe Fed-voorzitter hem bij het rentebeleid moet consulteren en dat de VS de laagste rente ter wereld moet hebben. Dit tast de onafhankelijkheid van de Fed aan, leidt waarschijnlijk tot een verdere verzwakking van de dollar, vergroot de ongelijkheid, en ondermijnt de vrije markten.

Trump zei in een interview met The Wall Street Journal dat de volgende Fed-voorzitter – hij overweegt onder andere Kevin Hassett of Kevin Warsh te benoemen – zijn mening moet meenemen bij rentebeslissingen. Hij vindt niet dat de Fed-voorzitter hem blind moet volgen, maar wel dat die zijn input serieus moet nemen. Trump wil dat de Amerikaanse rente naar ongeveer 1% of zelfs lager daalt, zodat die wereldwijd het laagst is, iets dat hij passend vindt gezien de grootte van de economie.

Hij bekritiseerde opnieuw de huidige voorzitter, Jerome Powell, omdat die volgens hem te langzaam handelt, ondanks een recente renteverlaging van 0,25 procentpunt na een nipte instemming. Deze inmenging in het Fed-beleid, overigens niet de eerste keer, is om vier redenen grotesk en gevaarlijk. Een van de redenen beschreef ik eerder in een column getiteld ‘Trump, de ‘kapitalist’ die het kapitalisme afschafte’. Met zijn nieuwe aanval tast hij de vrije markten nog verder aan. Maar laten we eerst de drie andere punten bespreken.

1) Verdere aantasting onafhankelijkheid Fed

Trumps herhaalde druk op de Fed vormt een duidelijke aantasting van haar onafhankelijkheid. Hij heeft aangedrongen op forse renteverlagingen, gedreigd Fed-functionarissen, waaronder voorzitter Powell, te ontslaan, en benoemingen afhankelijk te maken van persoonlijke loyaliteit. Nu eist hij ook invloed op beleidsbeslissingen, wat haaks staat op het principe van politieke neutraliteit. Deze inmenging, gecombineerd met openlijke kritiek via sociale media en interviews, ondermijnt het vertrouwen in een autonome monetaire politiek en vergroot de perceptie dat de Fed onder politieke druk staat.

2) Verdere verzwakking van de dollar

De dollarindex (DXY) daalde dit jaar met meer dan 10%, de grootste daling sinds de jaren zeventig. Er is nog altijd geen sprake van (technische) bodemvorming en de laatste uitspraken van Trump helpen de dollar niet. Trump heeft herhaaldelijk gezegd dat een sterke dollar volgens hem de Amerikaanse export schaadt. Zijn pleidooi voor agressieve renteverlagingen past in die strategie: een zwakkere munt stimuleert de export en kan de handelsbalans verbeteren, wat aansluit bij zijn protectionistische agenda.

3) Opwaartse druk op (asset)inflatie, meer ongelijkheid

Trumps druk op de Fed om de rente fors te verlagen, ondanks de nog altijd uitstekende economische groei en hoge overheidsuitgaven, werkt inflatoir. Een lage rente stimuleert krediet en consumptie, waardoor vraaggedreven inflatie ontstaat. Hogere inflatie dan de rente helpt vervolgens de overheid haar schulden relatief goedkoper te maken via financiële repressie, maar het schaadt huishoudens die een groot deel van hun inkomen aan dagelijkse uitgaven moeten besteden.

Figuur 1: Share of wealth versus share of spending (per inkomensquintiel)

Bron: J.P. Morgan via Mike Zaccardi/Tilo Marotz

Figuur 1 toont dat lagere inkomensgroepen relatief meer van hun inkomen moeten uitgeven en daardoor harder door inflatie worden geraakt. Tegelijkertijd drijft een lage rente de prijzen van bijvoorbeeld aandelen en vastgoed op, wat vermogende groepen bevoordeelt. Het resultaat is een dubbele dynamiek: koopkrachtverlies voor lagere inkomens door prijsinflatie en vermogenswinst voor hogere inkomens door assetinflatie, waardoor de ongelijkheid nog verder toeneemt.

4) Aantasting van vrije markten

Een ander gevolg van Trumps inmenging betreft een verdere aantasting van de vrije markten. Vrije markten – als uiting van de wisdom of the crowd – zijn het beste mechanisme om de koersen of de hoogte van rentes te bepalen. Zodra overheden of centrale banken zich ermee gaan bemoeien, worden prijzen beïnvloed en ontstaan er verstoringen in de efficiënte allocatie van asset en wealth transfers van de ene groep naar de andere, precies wat er sinds het aantreden van Trump versterkt plaatsvindt.

Een gevaarlijke aantasting van de waardevastheid van de munt

Zoals zo vaak door mij gezegd: het kapitalisme bestaat niet meer. Het huidige systeem is een vieze cocktail van machtige corporates, centrale banken en overheden. Het is moeilijk om aan te geven wat nu het grootste gevaar van Trumps inmenging is. De geschiedenis heeft geleerd dat een verzwakking van de munt gepaard gaat met onheil. Het was nota bene Lenin die in 1919 voorspelde dat waardevernietiging van geld zal leiden tot de ineenstorting van het kapitalisme. En Keynes gaf hem destijds gelijk.

Dit artikel bevat een persoonlijke opinie van Harry Geels