Achmea IM: Impactbeleggen met private equity onder de Wtp

22 september 2025

Impactbeleggen staat steeds vaker op de agenda van Nederlandse pensioenfondsen. Daarbij wordt private equity regelmatig genoemd als instrument om maatschappelijke impact te combineren met een aantrekkelijk financieel rendement. Actief eigenaarschap in ondernemingen biedt bovendien mogelijkheden om hier nog gerichter op te sturen. Over deze ontwikkeling en de verwachte effecten van de Wet toekomst pensioenen (Wtp) sprak Financial Investigator met Ralph Engelchor, Coen van de Laar en Mark Leeijen van Achmea Investment Management.

Door Esther Waal

Wat is de rol van private equity in het nieuwe pensioenstelsel?

Mark Leeijen: ‘Private equity is een beleggingscategorie met een hoog rendementspotentieel. Het is daarmee een waardevolle toevoeging aan de rendementsportefeuille. Binnen het nieuwe pensioencontract ligt de nadruk meer op absoluut rendement, waardoor private equity extra relevant wordt. Vooral voor jongere deelnemers, die een lange beleggingshorizon hebben, is private equity bijzonder geschikt. Daarnaast biedt de asset class de mogelijkheid om invulling te geven aan hun voorkeur voor duurzaamheid en maatschappelijk verantwoord beleggen.

Ondanks het illiquide karakter van private equity zien wij mogelijkheden voor een extra allocatie naar deze beleggingscategorie binnen het nieuwe pensioencontract. De beleggingscategorie past vooral goed bij de collectieve portefeuille van de solidaire premieregeling, de SPR. Maar ook de FPR, de flexibele premieregeling, biedt ruimte om private equity op te nemen in de rendementsportefeuille, mits er rekening wordt gehouden met de illiquiditeit.

Impactbeleggen via private equity wordt steeds volwassener. Er zijn steeds meer gespecialiseerde managers en fondsen beschikbaar, waardoor het aantrekkelijker wordt voor pensioenfondsen om hierin te investeren.’

Wordt impactbeleggen belangrijker onder de Wtp?

Coen van de Laar: ‘Onder de Wtp geldt een leeftijdsafhankelijk beleggingsbeleid. Om de risicohouding van de deelnemers te bepalen vragen pensioenfondsen de risicopreferentie uit. Wij zien dat pensioenfondsen dit moment aangrijpen om ook de duurzaamheidsvoorkeuren onder deelnemers uit te vragen. Bovendien worden transparantie en communicatie onder de Wtp nog belangrijker. Dit zorgt ervoor dat deelnemers zich bewuster worden van de bedrijven waarin ze beleggen. Hierdoor ontstaat vaak de wens bij deelnemers om met hun pensioengeld niet alleen een goed financieel rendement te halen, maar daarnaast ook een positieve bijdrage te leveren aan een duurzame wereld.’

Wat zijn de impactmogelijkheden van private equity?

Ralph Engelchor: ‘Private equity leent zich bijzonder goed voor het maken van positieve impact dankzij het actieve eigenaarschap en de langetermijnfocus. Pensioenfondsen kunnen bedrijven via gespecialiseerde managers strategisch sturen op thema’s zoals verduurzaming, sociale inclusie en technologische innovatie.

Het ruime beleggingsuniversum van private equity maakt het mogelijk om in verschillende fases van bedrijfsontwikkeling impact te realiseren, van start-ups tot volwassen bedrijven.

Er is een breed scala aan impactthema’s toegankelijk, waaronder gezondheid, klimaat, voedselzekerheid en circulaire economie (zie Figuur 1). De groei van impactfondsen vergroot de investeringsmogelijkheden aanzienlijk. Dit zorgt ervoor dat met private equity steeds beter een goed gespreide impactportefeuille kan worden opgebouwd.’

Zijn financieel en maatschappelijk rendement te combineren?

Engelchor: ‘Financieel en maatschappelijk rendement zijn goed te combineren, maar dit vereist een zorgvuldige aanpak. Private equity-impactfondsen hanteren vaak dezelfde hoge absolute rendementsdoelstellingen als reguliere private equity. Ook wij handhaven voor private equityimpactbeleggingen onze langetermijnverwachtingen van 3% excessrendement ten opzichte van beursgenoteerde aandelen.

Durfkapitaal (venture capital), groeikapitaal en buy-outs zijn private equitycategorieën die zich goed lenen voor impactbeleggen. Impactmogelijkheden in de categorie durfkapitaal zijn vaak te kenmerken als zeer innovatief en risicovol. Over het algemeen gaat de voorkeur van pensioenfondsen uit naar groeikapitaal en buy-outs. Die bieden een relatief stabiel risicoprofiel en goede mogelijkheden voor impactrealisatie. Thema’s zoals gezondheid en duurzame energie zijn vanuit risico- rendementsoogpunt interessant vanwege hun volwassen markten en sterke commerciële modellen. Succesvolle impactbeleggingen vragen om duidelijke afspraken over doelstellingen, transparante impactmeting en een goede spreiding over fondsen, regio’s en jaargangen.’

Hoe mitigeer je risico’s en wat zijn praktische aandachtspunten voor pensioenfondsen?

Van de Laar: ‘Spreiding over fondsen, regio’s, sectoren en vintages is essentieel om waarderings- en concentratierisico’s te beperken. Verder is een zorgvuldig selectie- proces van fondsmanagers cruciaal. Er moet aandacht zijn voor ervaring, impactstrategie en transparantie, zeker in een markt met beperkte historische data. Heldere afspraken over impactdoelstellingen, monitoring en evaluatie zorgen voor verantwoording en maken het mogelijk om de balans tussen rendement en impact te bewaken.

Engelchor: ‘Beleggen in private equity onder de Wtp brengt een aantal praktische aandachtspunten met zich mee. Zo gaan illiquide beleggingen gepaard met hogere kosten. Pensioenfondsen moeten kritisch afwegen of de verwachte meerwaarde opweegt tegen deze kosten. Wij zien dat pensioenfondsen steeds vaker bereid zijn om iets hogere kosten te maken en private equity meenemen in het beschikbare beleggingsuniversum vanwege de wens om impact te maken en vanwege het rendementspotentieel. Open-end fondsen en co-investeringen kunnen daarbij kostenefficiënte alternatieven bieden.’

Leeijen: ‘Inzicht op cohortniveau is belangrijk om de ruimte voor illiquide beleggingen zoals private equity te bepalen. Bij een jong deelnemersbestand is de beleggingshorizon van het pensioenfonds lang. Dit biedt veel mogelijkheden voor private equity. Tot slot is het bewaken van illiquiditeit binnen de Wtp belangrijk. Binnen de FPR is een liquide buffer essentieel om dagelijkse transacties en uitkeringen soepel te kunnen uitvoeren zonder gedwongen verkoop van illiquide beleggingen.’