Harry Geels: De drie grootste gevaren van Trumps BBB

8 juli 2025

Door Harry Geels

Trump heeft opnieuw aangetoond dat hij zaken voor elkaar krijgt. Na het afdwingen van de NAVO-bestedingsnorm van 5% van het bbp werd zijn Big Beautiful Bill aangenomen door het Congress. De nieuwe wet kan werken, maar het is ook gevaarlijk spel, en wel om drie redenen. Ondertussen lijken de aandelenbeurzen te profiteren.

Op 4 juli tekende president Trump zijn langverwachte Big Beautiful Bill (BBB). De wet voorziet in forse belastingverlagingen en nieuwe overheidsuitgaven, onder meer voor grensbewaking ($ 178 miljard), immigratiehandhaving (ICE: $ 30 miljard) en defensie ($ 153 miljard extra). Daarmee lost Trump opnieuw verkiezingsbeloften in en lijkt hij de economie een impuls te geven. Maar het is ook een riskant experiment, met minstens drie grote economische risico’s.

1) Verder oplopende overheidsschuld

De BBB omvat grote belastingverlagingen, vooral voor de rijkeren en bedrijven. Tezamen met de eerdergenoemde uitgaven betekent dit dat de overheidsschuld de komende tien jaar zo’n $ 3 tot $ 5 biljoen groter wordt. Volgens The Economist zouden de rentebetalingen op de overheidsschuld de komende 25 jaar gaan stijgen naar 6% van het bbp, het dubbele van het vorige record uit 1991. De grootste gevaren zijn hier ‘beleidsuitputting’ (het niet meer kunnen stimuleren bij nieuwe crises) en de aantasting van de reputatie van de Amerikaanse overheid als betrouwbare crediteur.

Figuur 1: Rentebetalingen als % van het Amerikaanse bbp

Bron: The Economist

2) Inflatie

Een tweede gevaar is dat de vele extra uitgaven (en belastingverlagingen) leiden tot inflatie, vooral in sectoren waar het aanbod moeilijk kan worden uitgebreid. Bovendien dreigt looninflatie als de immigratie flink wordt ingeperkt. Minder arbeidskrachten geeft immers druk op een arbeidsmarkt die in bepaalde sectoren al gespannen is. AI kan – omdat het banen of werk automatiseert – soelaas bieden. Maar we moeten serieus rekening houden met structureel hogere inflatie, temeer daar dit ook verlichting geeft bij de staatschulden en inflatie dus een bewust bijproduct van beleid is.

3) Erosie van menselijk kapitaal en sociale cohesie

Het derde gevaar is dat de onderkant van de Amerikaanse maatschappij grotere financiële problemen kan ondervinden, bijvoorbeeld door de besparingen op Medicaid, die naar schatting tussen de 10 en 12 miljoen Amerikanen onverzekerd maken. Er wordt ook bezuinigd op armoedebestrijding en onderwijs. Dit kan de sociale cohesie in de VS nog meer onder druk zetten en polarisatie verder vergroten. Paradoxaal genoeg raakt de BBB ook een deel van de achterban van Trump, al zullen Republikeinen stellen dat hogere economische groei de positie van alle Amerikanen zal verbeteren.

Consequentie voor beleggers

De Amerikaanse aandelenbeurzen hebben in de aanloop naar en de dagen rond het aannemen van de BBB een flinke rally laten zien. Sterker nog, de grote correctie ten gevolge van de handelstarieven is al weer goedgemaakt. Blijkbaar zien aandelenbeleggers de BBB als positief. Begrijpelijk gezien alle extra uitgaven, deels door investeringen van de overheid, deels door extra uitgaven van de midden- en hogere inkomensgroepen. Zowel de lagere lasten voor het bedrijfsleven als de zwakkere dollar helpen winsten van de vooral internationaal actieve Amerikaanse bedrijven.

Een negatiever plaatje moeten we schetsen voor (staats)obligaties. Het reële rendement is en zal waarschijnlijk laag blijven. Trump probeert verder de (officiële) rentetarieven naar beneden te drukken door grote druk te zetten op de Fed, al zullen mogelijk de kapitaalmarkten een ander plan trekken. Overigens blijven de Amerikaanse obligaties over de grote linie nog een positieve reële rente bieden, iets dat voor veel Europese obligaties niet geldt. We kunnen de BBB hier bizar vinden, de Amerikaanse kapitaalmarkten blijven efficiënter functioneren dan de Europese.

Beleggers of Europese bedrijven die Amerika willen uitsluiten of daar minder zaken willen doen kunnen dus beter tweemaal nadenken over dergelijke acties. Europa verdient ook niet bepaald een schoonheidsprijs, zeker als we kijken naar de hoge mate van bureaucratie (die de techsector raakt), het gebrek aan energie-autonomie, de bewust toegepaste financiële repressie (nog sterker, de financiële euthanasie van spaarders en obligatiebeleggers), de hoge belastingen en de nog altijd sterk gefragmenteerde arbeids- en kapitaalmarkten, waaronder de lokale bescherming van eigen oligopolies van banken.

De VS uitsluiten is daarom geen optie. Ja, er wordt gevaarlijk spel gespeeld met al die extra uitgaven en belastingvoordelen (vooral voor de rijkere Amerikanen), maar het kan ook (deels) goed uitpakken. Alternatieven zijn er eigenlijk (nog) niet, althans niet op grote schaal.

Dit artikel bevat een persoonlijke opinie van Harry Geels

Meer columns van Harry Geels