AllianzGI: SVB-incident brengt zwakte bankensector aan het licht

March 13, 2023

Is het faillissement van de Silicon Valley Bank een geïsoleerd incident of een teken van systemische zwakte?

De Amerikaanse Federal Reserve heeft prompt gereageerd op het faillissement van de Silicon Valley Bank, maar het zou wel eens een hobbelige weg kunnen worden nu het hogere rentetarieven blijft doorzetten.

Vorige week kwam Silicon Valley Bank (SVB), een bank die gespecialiseerd is in de financiering van startende technologiebedrijven, in grote moeilijkheden door enorme verliezen op haar portefeuilles van langlopende obligaties. Dat bracht een golf van uitstroom van deposito's teweeg.

Dit werd gevolgd door grote marktvolatiliteit - vooral in de Amerikaanse bankensector - waarbij de S&P 500-banken in de loop van de week meer dan 15% verloren.

Deze gebeurtenis had het potentieel om een deel van de Amerikaanse financiële markt te destabiliseren en verdere sell-offs uit te lokken - gerechtvaardigd of niet. Dit verklaart waarom de Amerikaanse Federal Reserve afgelopen weekend snel heeft gehandeld door alle depositohouders van de bank te beschermen. De Fed voerde ook een nieuwe faciliteit in - het Bank Term Funding Program - om een extra bron van liquiditeit te bieden tegen hoogwaardige waardepapieren, "waardoor een instelling die waardepapieren in tijden van stress niet meer snel hoeft te verkopen".

Dit zou het risico van een domino-effect en een vicieuze verkoopcyclus aanzienlijk moeten verminderen, omdat banken hun beleggingen op de balans kunnen houden in plaats van gedwongen te worden ze op de markt te verkopen en verliezen te realiseren. Dit is vooral van cruciaal belang in een klimaat van stijgende rentevoeten, aangezien de marktwaarde van die beleggingen onder druk zal blijven staan indien zij als marktconform worden beschouwd.

Bankensector onder druk

Hoewel de jongste maatregel van de Fed het systeemrisico zou moeten verminderen en bescherming zou moeten bieden tegen verdere bankruns, is het geen verrassing dat de sector onder druk komt te staan in een omgeving van snel stijgende rentevoeten en, in het bijzonder, een omgekeerde rentecurve (waar de rente op langlopende obligaties lager is dan de rente op kortlopende leningen).

De traditionele bedrijfsmodellen van banken zijn gebaseerd op lenen tegen lagere tarieven en lenen tegen hogere tarieven - wat ongeveer het tegenovergestelde is van wat de markt momenteel biedt, hoewel zij meer verdienen op hun overtollige reserves.

In dit klimaat zullen vooral Amerikaanse commerciële banken onder druk komen te staan, omdat zij een grote blootstelling hebben aan de huizensector. Deze laatste heeft een aanzienlijke vertraging van de marktactiviteit en een opleving van de prijsherziening gekend - een trend die in de komende kwartalen zou moeten versnellen.

Tegelijkertijd beginnen delen van de Amerikaanse economie te lijden onder de hogere rente, waardoor meer wanbetalingen ontstaan die langzamerhand de balansen van de banken in toenemende mate zullen aantasten en een aanpassing van hun risicobereidheid noodzakelijk kunnen maken. Het aantal wanbetalingen op leningen zou ook kunnen toenemen naarmate de schuldenlast van de consumenten toeneemt.

Kortom, het incident met de SVB heeft de zwakte van de bankensector in zijn geheel aan het licht gebracht in een omgeving met een omgekeerde rentecurve, hoewel het vermeldenswaard is dat de huidige crisis eerder gericht is op de afbouw van goedkoop geld in de technologie- en startupsectoren.

Toch blijkt uit het nieuws dat HSBC is ingestapt om de Britse tak van de SVB over te nemen (voor een symbolisch bedrag van één Britse pond) dat andere banken bereid zijn om goedkoop bezittingen over te nemen.

Voorzichtigheid geboden

De financiële markten zouden positief moeten reageren op het snelle optreden van de Fed, omdat daarmee een laag systeemrisico in de bankensector, die sterk geassocieerd werd met de Lehman Brothers-crisis van 2008, is weggenomen.

Maar men mag niet zelfgenoegzaam zijn. Dankzij het nieuwe Bank Term Funding Program zou de Fed zich moeten kunnen blijven concentreren op haar kerndoelstelling, namelijk de kerninflatie onder controle brengen door de leidende tarieven te verhogen.

Dit zou kunnen leiden tot verdere verzwakking van de economie en een afzwakking van de kerninflatiedruk, wat het uiteindelijke doel van de Fed is, vooral gezien de laatste - sterke - arbeidsmarktgegevens van vorige week.

Dit bevestigt onze mening dat we te maken hebben met een zwakkere fase in Amerikaanse aandelen, vooral omdat de waarderingen aan de hoge kant blijven en de marges verslechteren.

Deze vooruitzichten ondersteunen onze recente beperking van Amerikaanse aandelen in  gespreide portefeuilles. Gezien het toenemende risico van een financiële ramp - zoals blijkt uit de ineenstorting van de SVB - waren wij niet de enigen die deze positie innamen.