Opinie Harry Geels: Autoriteiten huilen krokodillentranen vanwege short selling

March 24, 2020

Door Harry Geels

Het is iedere keer hetzelfde liedje, in tijden van crisis wordt short selling aan banden gelegd, zo ook nu weer. Short selling heeft echter belangrijke functies in het financiële systeem.

In de week van 16 maart 2020 werden er door diverse overheden restricties opgelegd aan short selling, onder andere door landen als België, Frankrijk, Griekenland, Italië en Oostenrijk. Het VK deed dat ook, maar dan alleen op een bepaalde lijst van op de Britse aandelenbeurzen genoteerde Belgische en Italiaanse aandelen, op verzoek van de overheden van die landen.

Zo gaat het altijd in tijden van marktstress, landen stellen uit arren moede maatregelen tegen short selling in. Dergelijke maatregelen komen bijna altijd te laat. De koersen zijn al hard gedaald. Het eventuele kwaad is al geschied.

Bovendien heeft short selling een aantal belangrijke functies in het financiële systeem. In een officieel schrijven heeft bijvoorbeeld de SEC de volgende functies van short selling benoemd:

• Contribution to efficient price discovery;
• Mitigating market bubbles;
• Increasing market liquidity;
• Promotion of capital formation;
• Facilitating hedging and other management activities;
• Limits to upward market manipulation.

Een van de bekendste short sellers is Jim Chanos, die als een van de eerste ontdekte dat het succes van Enron op een financieel kaartenhuis was gebouwd. Hij zei ooit: ‘The most important function that fundamental short sellers bring to the market is that they are real time financial detectives.’

Er is een argument tegen short selling dat op het eerste oog enige onderbouwing heeft. Short selling zou kunnen leiden tot een self-fulfilling prophecy, ofwel dat door dalende koersen mensen het vertrouwen in een bedrijf kwijtraken, waardoor het ook echt failliet kan gaan.

Het is erg onwaarschijnlijk dat een goedlopend bedrijf door short sellers failliet gaat. De enige bedrijfstak waarvoor er wellicht een gevaar bestaat, zijn de banken. De snel dalende koersen in 2008 hebben mogelijk bijgedragen tot de ‘bank run’ van destijds.

De eerste vraag is echter of de bank run echt door short sellers is veroorzaakt. Daarvoor is het bewijs nog altijd te dun. De banken stonden er gewoon slecht voor. Verder moeten short sellers altijd de aandelen weer een keer terugkopen, waardoor koersen ook weer kunnen stijgen.

Maar stel dat short selling wél een probleem zou kunnen zijn, dan is de vraag of banken überhaupt op de beurzen thuishoren. Commercial banks vormen in termen van vertrouwen een dermate delicate bedrijfstak dat ze wellicht beter geen onderdeel van de beurs kunnen zijn.

Een eventuele oplossing, die eerder door mij is betoogd, zoals verwoord in een opiniestuk in Trouw uit 2013, is om banken op te splitsen. De andere takken van de bank, zoals investment banking, kunnen dan wel op de beurs blijven staan.

In de Volkskrant van 18 maart 2020 werden short sellers door Peter de Waard lijkenpikkers genoemd. Het artikel eindigde met een soort oproep om ze af te schrikken. Natuurlijk zullen er speculanten zijn met verkeerde intenties, bijvoorbeeld door gebruik te maken van fake news of spoofing. Maar dit soort praktijken is al lang en breed terecht verboden. En ze werken twee kanten op. Ze kunnen koersen ook in, fundamenteel gezien, onterechte stijgingen zetten, waardoor beleggers te duur kopen. De tegenpolen van lijkenpikkers zijn dan de veelvraten, de profiteurs van hebzucht.

Als er een manier is om beleggers met verkeerde intenties, zowel à la hausse of à la baisse, op te sporen dan is het meer transparantie. De ESMA forceerde op 17 maart 2020 grotere transparantie op short selling door de drempel waarboven short posities moeten worden gemeld, te halveren. Beleggers met verkeerde intenties, mochten die er zijn, kunnen dan sneller publiekelijk worden ‘geroosterd’.

Disclaimer

Dit artikel bevat een persoonlijke opinie van Harry Geels.