Patrick Klijnsmit & Raquel Criado Larrea: Transparant, toekomstgericht en duurzaam vermogensbeheer
Patrick Klijnsmit & Raquel Criado Larrea: Transparant, toekomstgericht en duurzaam vermogensbeheer

Duurzaam beleggen vangt de laatste tijd wat tegenwind, maar bij a.s.r. vermogensbeheer blijft duurzaamheid het fundament onder de strategie. CEO Patrick Klijnsmit en Raquel Criado Larrea, Hoofd Responsible Investments, vertellen hoe zij financiële én maatschappelijke waarde koppelen, vanuit een duidelijke focus en de overtuiging dat engagement meer oplevert dan uitsluiting.
Door Michiel Pekelharing
Wat kenmerkt de duurzaamheidsstrategie van a.s.r.?
Raquel Criado Larrea: ‘Wat ons onderscheidt, is dat duurzaamheid bij a.s.r. niet losstaat van de kernactiviteit. In de verzekeringsbranche draait alles om de lange termijn en dat vereist automatisch een duurzame blik. Ons beleid wordt breed gedragen, van de Raad van Bestuur tot aan de sollicitanten die bij ons binnenkomen. Iedereen weet dat duurzaamheid een vanzelfsprekend onderdeel is van ons werk.’
Patrick Klijnsmit: ‘Duurzaamheid zit in het DNA van a.s.r. In 2007 hebben we ons beleid geformaliseerd, onder meer naar aanleiding van maatschappelijke discussies over beleggingen in controversiële sectoren. De kredietcrisis die kort daarop volgde, heeft dat besef alleen maar versterkt: als financiële instelling heb je een maatschappelijke verantwoordelijkheid. Sindsdien is ESG geen aparte afdeling of een ‘vinkje’, maar iets wat door alle lagen van de organisatie heen loopt. Het komt letterlijk elke dag terug aan de beleggingsdesks en in de gesprekken die we voeren. Die consistentie maakt ons uniek en geeft richting aan alle keuzes die we maken.’
Welke keuzes hebben jullie gemaakt in de recente strategie?
Criado Larrea: ‘Na de integratie met Aegon Nederland hebben we samen nagedacht over waar we als beleggers het meeste verschil konden maken. Dat heeft geleid tot vier focusthema’s: klimaatverandering en energietransitie, biodiversiteit en natuurlijke hulpbronnen, gezondheid en welzijn, en mensenrechten. Voor elk thema hanteren we drie manieren van werken. De eerste is negatieve impact verminderen, oftewel ‘reduce harm’. Daarnaast helpen we bedrijven transformeren, wat we omschrijven als ‘drive change’. En als laatste investeren we actief in positieve impact, oftewel ‘create impact’. Samen vormt het een matrix, ons kompas. Het zorgt ervoor dat we niet verzanden in losse initiatieven, maar structureel bijdragen aan verandering.’
Klijnsmit: ‘Die focus is essentieel. Je kunt als asset manager niet op elk ESG-terrein even goed zijn. Door duidelijke thema’s en aanpakken te formuleren, heb je een structuur die houvast geeft. Of het nu gaat om een private equity-deal of een nieuw engagementtraject, we toetsen altijd langs die matrix of het klopt. Dat maakt onze keuzes transparant en doordacht.’
Wat hebben jullie al waargemaakt? En hoe meten jullie dat?
Klijnsmit: ‘Onze eerste impactdoelen formuleerden we al in 2018. Die hebben we niet alleen gehaald, maar vaak ook overtroffen. In 2024 hebben we de lat opnieuw hoger gelegd, met als ambitie om minstens 10% van onze portefeuille in impact investments te hebben. Maar we maken het onszelf niet makkelijk. We hebben bijvoorbeeld bepaald dat maximaal de helft daarvan in green bonds mag zitten. Zo voorkomen we dat we impact ‘recyclen’ door bestaande groene obligaties door te schuiven. Het vraagt misschien iets meer inspanning, maar we willen écht additionele impact creëren. Zo maken we op de lange termijn het verschil voor investeerders en deelnemers.’
Criado Larrea: ‘We kijken daarbij verder dan alleen klimaat. Voor ons is sociale impact net zo belangrijk. Denk aan investeringen in betaalbare woningen, onderwijs en gezondheidszorg. Daarvoor hebben wij ook een sub-target vastgesteld binnen onze impactdoelstelling: minimaal € 2 miljard in onze sociale focusthema’s. Een mooi voorbeeld is onze deelname via een fonds in een onderneming die mentale gezondheid toegankelijker maakt, juist voor jongere generaties.’
Waarom focussen jullie primair op CO2-intensiteit?
Criado Larrea: ‘CO2 is meetbaar, vergelijkbaar en internationaal erkend. Daarom kiezen wij voor CO2-intensiteit als een belangrijke maatstaf. Het zegt veel over de daadwerkelijke impact die een bedrijf of portefeuille heeft. Natuurlijk zijn er ook andere thema’s, zoals biodiversiteit of inclusie, maar daar bestaan nog geen uniforme meetmethodes voor. Dat betekent overigens niet dat we die onderwerpen negeren. Integendeel, we ontwikkelen samen met de wetenschap en sectorinitiatieven nieuwe maatstaven om ze in de toekomst ook meetbaar te maken.’
Klijnsmit: ‘Ons doel is om in 2045 volledig net-zero te zijn, met een belangrijke tussendoelstelling van 25% minder CO2-intensiteit in 2030 ten opzichte van 2023. Dat is ambitieus, maar we geloven dat het haalbaar is. We hadden het nooit opgeschreven als het onrealistisch zou zijn en we willen aan de andere kant de lat natuurlijk niet te laag leggen. Tegelijkertijd zijn we afhankelijk van de maatschappelijke context. Als overheden zouden besluiten om het klimaatbeleid en de eigen klimaatambities terug te draaien, dan wordt het ingewikkeld. Maar zolang die context meewerkt, zijn we ervan overtuigd dat we de doelstellingen halen.’
Hoe gaan jullie om met de politieke en maatschappelijke tegenwind voor ESG-investeringen in sommige delen van de wereld?
Klijnsmit: ‘We zien dat er een tegenbeweging op gang is gekomen, zeker vanuit de Verenigde Staten. Grote partijen trekken zich terug uit klimaatafspraken of uit net zeroinitiatieven. Dat kan op de korte termijn schuren, maar onze overtuiging staat als een huis: verantwoord beleggen is ook economisch noodzakelijk. Kijk naar de toenemende schadelast door klimaatverandering – van overstromingen tot hagelbuien – dat heeft directe financiële impact. Voor ons is de boodschap duidelijk: duurzaam beleggen is niet alleen goed voor de wereld, het is ook de verstandigste keuze voor de lange termijn.’
Criado Larrea: ‘Die tegenwind biedt trouwens ook kansen. Als sommige partijen zich terugtrekken, ontstaan er mogelijkheden om juist wél te investeren in projecten die tijdelijk minder populair zijn, maar op de lange termijn hard nodig blijven. Natuurlijk vergt dat moed en een goed afwegingskader. We kijken altijd fundamenteel: wat verandert er in de maatschappij en welke rol kunnen wij daarin spelen? Engagement is misschien wel de krachtigste manier om verandering te stimuleren. We sluiten niet meteen bedrijven uit, maar gaan met hen in gesprek. Real-world impact is voor ons niet zwart-wit. Soms betekent het dat je een bedrijf helpt transformeren van ‘bruin naar groen’. Juist dát kan op de lange termijn het meeste verschil maken. En dat bedoelen wij niet alleen in de milieusfeer. Een mooi voorbeeld is ons engagement met fastfoodketens, waar we ons inzetten voor een gezonder aanbod op het menu. Het gaat ons er niet om dat het bedrijf zijn businessmodel overboord gooit, maar wel dat er gezonde alternatieven zijn en dat er rekening wordt gehouden met kwetsbare doelgroepen, zoals kinderen. Dat soort nuances maakt het verschil.’
Klijnsmit: ‘Uitsluiting is soms noodzakelijk, maar het is eigenlijk het laatste redmiddel. Veel liever zetten we in op engagement, omdat dat écht kan leiden tot transformatie. We proberen de ‘fun in ESG terug te brengen’. Het is leuker om bedrijven mee te nemen in de verandering dan ze simpelweg de rug toe te keren. Uiteindelijk levert dat meer waarde op voor zowel de maatschappij als voor onze klanten.’
Hoe zorgen jullie voor een goede balans tussen financieel en duurzaam rendement voor klanten en deelnemers?
Klijnsmit: ‘Onze klanten verwachten zowel een goed rendement als een verantwoorde belegging. Die belangen gaan hand in hand. We hebben decennialange ervaring met asset-liability management, waardoor we weten hoe we rendement, risico en verplichtingen optimaal kunnen combineren. Het is niet onze taak om alleen het hoogste financiële rendement na te jagen, maar ook niet om alleen maar idealistisch te investeren. Het gaat om de balans. We beleggen niet alles in windmolens, maar spreiden over sectoren en thema’s zodat we ook op korte termijn robuust zijn.’
Criado Larrea: ‘Duurzaamheid is voor ons ook een economisch verhaal. Als je de wereld uitput, krijg je daar onvermijdelijk de rekening van gepresenteerd. Andersom geldt hetzelfde: als je te idealistisch bent en rendement uit het oog verliest, droogt de financiering op en kun je geen nieuwe impact maken. Wij kijken dus altijd dubbel: maatschappelijk én financieel rendement.’
De ontwikkelingen op het vlak van duurzaam beleggen volgen elkaar snel op. Hoe zorg je ervoor dat je in dat opzicht bijblijft, of liever nog, vooroploopt?
Criado Larrea: ‘Innovatie is cruciaal om koploper te kunnen zijn. Daarom werken we intensief samen met partners buiten onze eigen organisatie. Met de Plastic Soup Foundation onderzoeken we bijvoorbeeld hoe je de impact van plastic beter kunt meten. En samen met de Universiteit van Amsterdam hebben we een onderzoekscentrum opgericht dat zich richt op ESG-data en kunstmatige intelligentie. Zo werken promovendi en onderzoekers direct samen met ons beleggingsteam. Dat levert niet alleen ons, maar ook de sector praktische inzichten op, en het helpt de wetenschap om dichter bij de praktijk te komen.’
Klijnsmit: ‘Wij zien ESG nadrukkelijk niet als een wedstrijd. Natuurlijk zijn we trots als we prijzen winnen, maar uiteindelijk moeten we dit samen doen. Als sector hebben we de verantwoordelijkheid om gezamenlijk stappen te zetten. Daarom delen we graag kennis en inzichten, ook met andere partijen. Die samenwerking maakt ons allemaal sterker en versnelt de verandering die nodig is.’
Waar verheugen jullie je het meest op als je naar de toekomst kijkt?
Klijnsmit: ‘Wat mij het meeste energie geeft, is innovatie. De windmolens en zonnepanelen kennen we inmiddels, maar de volgende stappen komen eraan: batterijtechnologie, slimme energienetten, nieuwe oplossingen in de gezondheidszorg. Wij kunnen als belegger bijdragen aan doorbraken waarvan we nu misschien nog niet eens weten dat ze eraan komen. Die ontdekkingsreis maakt dit werk zo boeiend.’
Criado Larrea: ‘Voor mij is duurzaamheid niet alleen een verhaal van crises en doemscenario’s. Natuurlijk zijn de uitdagingen groot, maar er zijn ook ontzettend veel inspirerende initiatieven en ondernemers die de wereld mooier maken. Daar mogen wij aan bijdragen, en dat geeft veel voldoening. Ik vind het prachtig dat ons werk niet alleen gaat over cijfers en rendement, maar ook over betekenis, toekomst en vooral ook over de wereld waarin deelnemers straks leven.’
Raquel Criado Larrea Raquel Criado Larrea is sinds 2009 werkzaam bij a.s.r. vermogensbeheer als head of Responsible Investing. In die rol is zij verantwoordelijk voor het opstellen en uitvoeren van het responsible investing beleid. Daarvoor had Raquel diverse andere functies binnen ING Groep en General Electric. Zij behaalde een Master of Laws (LL.M.) aan de Universiteit van Salamanca inclusief International Law aan de Universiteit van Leiden en een MBA van ESADE in Barcelona. |
Patrick Klijnsmit Patrick Klijnsmit is sinds 1 april 2023 CEO van a.s.r. vermogensbeheer. Hij is na zijn start bij het hypotheekbedrijf van Stad Rotterdam Verzekeringen via onder andere CFO Vermogensbeheer en Directeur Finance, Risk & Performance Management binnen a.s.r. doorgegroeid. Hij studeerde bedrijfseconomie en fiscale economie aan de Universiteit van Amsterdam waar hij ook promoveerde. |