LFDE: Omkering van de polen

July 7, 2025

Europa gold lange tijd als zorgenkind voor beleggers: politieke instabiliteit, zwakke groei en een weifelende centrale bank deden het vertrouwen geen goed. De VS daarentegen trokken kapitaal uit de hele wereld aan dankzij stevige groei, innovatie en een voorspelbare centrale bank. Eind 2024 bereikte die kapitaalverschuiving haar hoogtepunt.

Sindsdien zijn in enkele maanden tijd de polen bruusk omgekeerd. In Europa vuurt de budgettaire revolutie in Duitsland de potentiële groei aan en zijn de economische vooruitzichten – gezien de tijd die nodig zal zijn om de jarenlange onderinvesteringen goed te maken – stabieler dan ooit. Die voorspelbaarheid wordt nog vergroot door het Europese uitgavenplan ReArm Europe, dat andere landen zou kunnen aansporen om het Duitse voorbeeld te volgen.

Een daadkrachtige ECB

De Europese Centrale Bank heeft de rente stap voor stap verlaagd tot nagenoeg het neutrale niveau en zo elke monetaire rem op de economie gelost. De komende maanden waagt ze zich wellicht zelfs op het pad van de verruiming, volgens een betrekkelijk voorspelbaar traject en met een duidelijk reactieve insteek. Het tijdperk van extreme politieke zwakte van de Europese Unie, waarin de vrees ontstond dat na de Brexit het ene land na het andere zou afhaken, lijkt voorbij.

Tot slot geeft het door de Europese Commissie voorgestelde 'kompas voor concurrentievermogen' aan dat Europa eindelijk beseft hoezeer haar economie wordt afgeremd door regeldrift en dat de Unie vastbesloten lijkt die trend te keren. Ook al blijft het wat dat betreft vooralsnog bij voornemens en is Europa op een aantal vlakken kwetsbaar, te beginnen bij de politieke en economische situatie in Frankrijk, toch biedt het Oude Continent vandaag wat er al een hele tijd niet meer te vinden was: duidelijkheid.

Troebele vooruitzichten voor de VS

In de Verenigde Staten is het toekomstbeeld daarentegen juist troebeler geworden. Na twee jaren van exceptionalisme situeren de risico's voor de groei zich er vandaag duidelijk aan neerwaartse zijde – de consumentenbestedingen en de arbeidsmarkt vertragen stelselmatig. Het grillige handelsbeleid van Donald Trump brengt torenhoge onzekerheid over de gevolgen voor de groei en de inflatie met zich mee.

De hogere invoerheffingen en de beleidskeuzes uit de recente belastinghervorming in de Big Beautiful Bill zullen de sowieso al extreme ongelijkheid in het land verder doen toenemen. De werking van de Amerikaanse instellingen is tijdens de eerste maanden van de ambtstermijn van Trump grondig overhoop gehaald, in die mate dat sommigen zich bezorgd afvragen of de checks and balances wel zullen standhouden.

De Federal Reserve onder druk

De onafhankelijkheid van de Federal Reserve ligt onder vuur en de centrale bank zal de komende maanden haar woorden zorgvuldig moeten wikken en wegen. Haar koers blijft onduidelijk omdat deze extreem afhankelijk is van de economische cijfers op korte termijn, waarover de indicatoren op dit moment tegenstrijdige signalen afgeven. De machtsstrijd die is uitgebroken over de opvolging van Jerome Powell zal bovendien gegarandeerd tot valse noten in de verklaringen leiden.

Tegelijk kan de druk op de Amerikaanse rente oplopen, aangezien het begrotingstekort verder uit de hand zal lopen na de definitieve goedkeuring van de Big Beautiful Bill door het Congres op 3 juli. Natuurlijk hebben de Verenigde Staten nog veel troeven, te beginnen bij een van gezondheid blakende technologiesector. Niettemin zijn ze net als de Amerikaanse dollar hun status van onbetwistbare veilige haven voor beleggers kwijt.

Wat enkele jaren geleden nog als een vergezochte grap zou hebben geklonken, is vandaag werkelijkheid. Aangezien onzekerheid inherent is aan het bestaan van de markten, is voorspelbaarheid er even zeldzaam als gewild. Vandaag is die te vinden in Europa.