Principal GI: Aardgas in Europa - bevriezing in de komende winter

August 2, 2022

Door Seema Shah, Chief Strategist, Principal Global Investors

Het tijdperk van negatieve rentes van de ECB is eindelijk ten einde gekomen, en met een behoorlijke knal, maar niet tegen een achtergrond van sterke economische groei en zeker niet vergezeld van een feestelijke glimlach. Integendeel.

De ECB verkrapt in een drastisch vertragende economie, aankijkend tegen een ernstige stagflatieschok die ruimschoots buiten haar controle ligt, terwijl ze ook geconfronteerd wordt met een Italiaanse politieke crisis die een lastig dilemma vormt in termen van landenrisico. Van alle centrale banken in ontwikkelde markten bevindt niet één zich in een slechtere positie dan de ECB.

Toch suggereert de zwakte van de economie in de eurozone geenszins dat er zal worden verkrapt in de mate waarin de Fed deed.

Europese inflatie

De crisis in Oekraïne heeft de wereldeconomie een klap van jewelste gegeven. Rusland en Oekraïne zijn belangrijke grondstoffenexporteurs, en is in reactie op dit conflict niet alleen het algemene sentiment verslechterd, maar zijn ook de energie- en voedselprijzen sterk gestegen. Gezien deze sterke prijsdruk begint de wereldwijde economische groei te vertragen, zoals geduid door sterk dalende PMI-activiteitsindicatoren. De neerwaartse druk is het grootst in Europa en in bepaalde opkomende markten, maar ook de Amerikaanse economie staat voor aanzienlijke uitdagingen.

De Europese afhankelijkheid van Russisch gas betekent dat het geconfronteerd wordt met forse stijgingen van energieprijzen en de inflatiepiek nog enkele maanden ver weg is.

Europese waarderingen

Begin 2022 bevonden Amerikaanse aandelen zich op ongekende prijsniveaus. Nu we ons in een dalende markt bevinden, zijn de waarderingen zeker aantrekkelijker geworden, maar historisch gezien was deze daling slechts gering. De VS is bijna 80 procent van de tijd nog steeds goedkoper. Delen van Europa, waar aandelenverliezen ook aanzienlijk zijn geweest, knipperen daarentegen groen. Ten opzichte van de VS is Europa zelden goedkoper geweest. Met name de waarderingen in bepaalde opkomende markten suggereren dat er geweldige koopkansen liggen. Brazilië is bijvoorbeeld nog nooit zo goedkoop geweest.

Vanuit fundamenteel perspectief zullen large caps op de proef worden gesteld door hun wereldwijde blootstelling. Hoewel de Amerikaanse economie snel vertraagt, zijn de vooruitzichten voor Europa en vele opkomende markten slechter. Midcaps daarentegen zijn meestal meer binnenlands gericht, terwijl zij ook minder sectorconcentratie hebben.

Europees aardgas

De energiecrisis in Europa escaleert. Nu de aardgasstromen van Rusland naar Duitsland via de Nord Stream 1-pijpleiding zijn gedaald tot slechts 20 procent van de capaciteit, is de dreiging van een tekort aan gas de afgelopen weken aanzienlijk geworden.

De stijging van de Europese gasprijzen is bijzonder sterk geweest. Sinds januari 2021 zijn de aardgasprijzen met bijna 760 procent gestegen, aanzienlijk meer dan de stijging van 240 procent in de VS. De stijging raakt de Europese economie hard, met inflatie die recordhoogtes bereikt, hogere kosten van levensonderhoud voor huishoudens en een Europese industriële sector die verder onder druk komt te staan.

Prijsverhogingen zijn niet het enige probleem van Europa. Duitsland, dat 55 procent van het gas uit Rusland invoert (vergeleken met een EU-gemiddelde van 40 procent) kan ook te maken krijgen met een tekort aan gas.

• De Europese Commissie schat dat, als leveringen op 40 procent van de capaciteit worden gehouden, Duitsland net aan zonder tekorten de winter door kan komen.
• Bij 20 procent van de capaciteit zou Duitsland te maken krijgen met tekorten, waardoor er aanzienlijke rantsoenering nodig zal zijn, met duidelijke negatieve gevolgen voor de groei.
• Als de Russische gasstromen volledig stoppen, schat de Bundesbank dat de noodzakelijke rantsoenering van gas zal leiden tot een daling van het Duitse bbp met 5 procent.

Zoals bij elk geopolitiek risico, verhoogt de situatie de onzekerheid voor beleggers. Maar met de ernstige winterdreiging die boven de regio hangt, ziet de Europese beleggingspropositie er vooralsnog veel minder aantrekkelijk uit dan die van de VS.