Remco Bleijs: SFDR-classificatie, van bolletjestrui tot bezemwagen

Remco Bleijs: SFDR-classificatie, van bolletjestrui tot bezemwagen

Rules and Legislation ESG
Remco Bleijs (EY)

Door Remco Bleijs, Partner Asset Management en Sustainability Services bij EY

Het jaarverslagenseizoen over 2021 is nagenoeg ten einde, dus inmiddels is ook duidelijk hoe beleggingsfondsen, pensioenfondsen en enkele verzekeraars en banken zich hebben gekwalificeerd onder de Sustainable Finance Disclosure Regulation (SFDR).

Al deze participanten op de financiële markt bieden sinds de introductie van de SFDR ruim een jaar geleden financiële (beleggings)producten aan die te kwalificeren zijn als artikel 6, artikel 8 of artikel 9. Tijdens de evaluatie van deze product-classificaties én na discussies met hun stakeholders en accountants hebben verschillende participanten hun classificaties aangepast. Diverse partijen zijn momenteel ook onderzoek aan het doen naar onder meer de SFDR-classificaties van beleggingsfondsen, waarvan binnenkort de uitkomsten zullen volgen.

Welke partijen hebben de hoogste bergen overwonnen, welke zijn net aan gefinisht en welke hebben het peloton moeten verlaten en zitten in de bezemwagen? Spannende tijden, we gaan het binnenkort meemaken. Ik doe alvast een voorspelling.

SFDR-smaken

Alvorens die voorspelling te doen, is het goed om in te zoomen op de drie mogelijke SFDR-smaken. Artikel 6-producten doen eigenlijk vrijwel niets met ESG-aspecten. Uiteindelijk zullen deze ESG-aspecten naar verwachting wel een keer de financiële performance van die producten gaan raken. Te denken valt onder meer aan de gevolgen van het beprijzen van ESG-aspecten die gaan komen. Maar ook het toenemende aantallen afwaarderingen van claims op niet-duurzame bedrijven zal zo zijn gevolgen hebben.

Artikel 9-producten hebben een hele duidelijke ESG-doelstelling. Feitelijk willen ze een positieve impact maken op financieel én op ESG-gebied. Om aan die zware eis te voldoen, moeten deze fondsen de ESG-doelstellingen ook openbaar maken, regelmatig meten en over de voortgang rapporteren. Tevens moet elke onderliggende belegging in de portefeuilles van deze fondsen ook aan de artikel 9-vereisten voldoen en dus sowieso duidelijke ESG-doelstellingen hebben. Artikel 8-producten zijn de restcategorie en moeten onder meer ESG-kenmerken hebben en ESG-aspecten promoten om zich artikel 8 te mogen noemen.

In september jongstleden bracht de AFM een rapport uit met een verdeling van de SFDR-classificaties van de circa 1.250 beleggingsfondsen in Nederland. Daaruit bleek dat circa 57% artikel 6 was, circa 35% artikel 8 en circa 20% artikel 9. Relatief weinig fondsen dus met de hoogste doelstelling. Van de EU-fondsen per eind 2021 betroffen het 71% artikel 6-fondsen, 25% artikel 8 en 3% artikel 9. Nederland heeft op basis van deze vergelijking relatief dus meer duurzame fondsen. Van de pensioenfondsen, maar ook van de verzekeraars en banken die onder de SFDR-verplichting vallen, zijn deze verdelingen (nog) niet exact bekend.

Bolletjestrui

Hoge én meetbare doelstellingen staan ook op de radar van veel wielrenners. De Tour de France is weer in volle gang en er wordt gestreden om ritoverwinningen en vele klassementen. Naast de felbegeerde gele trui spreekt de bolletjestrui mij het meeste aan. De renner die de meeste punten haalt op alle beklimmingen in de Tour mag zich hullen in de wit-met-rode bolletjestrui.

De bergen zijn magisch en de beklimmers zijn in mijn ogen helden. Zelf heb ik meerdere bergen uit het Tour de France parcours beklommen en het zijn echte kuitenbijters. Na elke haarspeld bocht hoop je dat je de top ziet, maar vaak is er na die bocht nog een bocht, en nog één. Het lijkt niet op te houden.

Joop Zoetemelk ontving in 1975 als eerste de bolletjestrui nadat Tour-sponsor Chocolat Poulain haar wit-rode merkkleuren aan de trui had verbonden. Al snel werd Joop als ‘clownesk’ betiteld in de opvallende trui waar elke bol voor een berg staat. Uiteindelijk nam het respect voor de trui en met name de renners enorm toe en worden ze als helden gezien. Steven Rooks (1988) en Gert-Jan Theunisse (1989) waren de enige Nederlanders die de opvallende trui ooit wonnen.

SFDR-voorspelling en de bezemwagen

Waar bergen zijn, zijn er ook altijd veel afstappers: renners die al deze hoogtemeters niet aankunnen en in de bezemwagen stappen. Of te laat finishen en niet meer mogen starten.

Die trend verwacht ik ook te gaan zien bij de artikel 9-fondsen. De eisen zijn behoorlijk hoog en zijn door recent gepubliceerde interpretaties van de EU en toezichthouders nog verder verzwaard. En in de tussentijd zijn ook de zogenaamde SFDR level 2 templates met vereisten gepubliceerd waar al deze producten vanaf 1 januari 2023 aan moeten voldoen. Dit zijn vergaande eisen en moeten als onderdeel van het jaarverslag 2022 worden gepubliceerd.

Dit zal een aantal aanbieders (hebben) doen besluiten om toch terug te schakelen van artikel 9 naar artikel 8, oftewel een versnelling lager. Wellicht tijdelijk en wellicht definitief. Ook zijn er aanbieders die wellicht terugschakelen naar artikel 6 vanwege de complexiteit ofwel dat ze de verplichtingen te positief hadden ingeschat.

In de bezemwagen is altijd plaats voor ze, maar het leidt wellicht wel tot nadelige besluitvorming van stakeholders. Of ze schakelen juist een tandje bij omdat ze het belang van ESG voor de wereld en maatschappij en de financiële performance van hun producten op de langere termijn zien. We gaan het zien.

Finish

Het is mooi om deze ontwikkelingen te zien en van dichtbij te volgen. Alsof je naar een mooie bergbeklimming zit te kijken. Ik ga zelf niet meerennen langs het parcours om aanbieders de berg omhoog te duwen. Maar morele en inhoudelijke support wil ik altijd wel geven. Op naar een duurzame finish. Ik wil bolletje(s)!

Zie hier voor het AFM-rapport met SFDR classificatie van de Nederlandse beleggingsfondsen en het Morningstar-rapport.