Bob Homan: De bitcoinrally, de tulpenmanie van de 21e eeuw

January 19, 2021

Door Bob Homan, Hoofd van het ING Investment Office

Een kennis vroeg me laatst: ‘Jullie bij de banken hebben een hekel aan de bitcoin, toch?’ Ik antwoordde dat we geen hekel aan de bitcoin hebben, maar dat ik er wel een beetje moe van word dat mij er constant naar gevraagd wordt.

Of dat ik de opmerking krijg: ‘Leuk hoor, dat beleggen. Maar ik had beter al mijn geld in bitcoins kunnen stoppen.’

Waarna de vraag komt: ‘Zal ik dat dan alsnog maar doen?’

Zweem van rijk worden en gokken

Tja, weet ik veel. We adviseren ook niet of op welk nummer of kleur je in het casino moet inzetten of welke auto je het beste kunt kiezen. Wij adviseren over beleggen en we zien cryptomunten – net als het casino of een auto – niet als een belegging.

Natuurlijk snap ik de associatie met beleggen wel. Je treft de koers van en verhalen over bitcoins vaak op dezelfde pagina’s aan als beleggingsinformatie. En er hangt rond de bitcoin een zweem van rijk worden en gokken, wat sommige mensen helaas ook met beleggen associëren.

Puur gedreven door vraag en aanbod

Ik zie bitcoins niet als een beleggingscategorie. Bij beleggingscategorieën spelen zaken als rendement op geïnvesteerd vermogen, dividendrendement, boekwaarde en dergelijke een belangrijke rol.

Naast deze concrete factoren spelen bij beleggen in aandelen en obligaties ook de factoren vraag en aanbod een rol, vaak gedreven door angst en hebzucht – zeker op de wat kortere termijn.

Op dat vlak is er wel een overeenkomst met de bitcoin, waarvan de koers puur wordt gedreven door vraag en aanbod.

Nieuwe toetreders moeten overgehaald worden

Wat ook overeenkomt met de aandelenmarkt, is dat bij extreme koersstijgingen of -dalingen verhalen worden gezocht die het allemaal verklaarbaar maken. In het geval van de bitcoin trouwens verhalen die vooral ook gestoeld zijn op angst en onzekerheid.

Zo is het verhaal van nu, dat een deel van de mensen het vertrouwen in ‘fiatgeld’ kwijtraakt door het beleid van overheden en centrale banken. Want fiatgeld (zoals de euro) ontleent zijn waarde volledig aan de (wettelijke) afspraak dat het een betaalmiddel is.

Het metaal of papier van het geld op zich is waardeloos. Bitcoins kunnen, evenmin als goud, onbeperkt bijgedrukt worden en zijn dan een alternatief.

Daarnaast is er het verhaal dat mensen angstig zijn over de toekomst en vooral dat hun werk door digitalisering verdwijnt. Door geld te steken in de bitcoin (die appelleert aan een digitale wereld en aan de toekomst) heeft men het gevoel hier wat tegen te doen.

Ik verwacht dat als de prijs van de bitcoin verder stijgt, er aanvullende – en op zich best geloofwaardige – verhalen komen om dat te verklaren. Net als bij eerdere manies, zoals de tulpenmanie uit de Gouden Eeuw, moeten nieuwe toetreders overgehaald worden om te kopen.

Angst en hebzucht komen perfect samen

Je zou kunnen zeggen dat angst voor de toekomst en de zucht naar simpel rijk worden (hebzucht) hier perfect samenkomen. Ik denk dat de meeste mensen, ook zij die hun geld in crypto’s steken, zich realiseren dat de verhalen wel flinterdun zijn en dat dit van tijd tot tijd leidt tot een flinke tik terug in de prijs.

Of deze manie een zeepbel is? Zoals gezegd, weten wij ook niet meer dan een ander van de roulettetafel.