Bob Homan: Het verleden biedt echt geen garantie voor de toekomst
Bob Homan: Het verleden biedt echt geen garantie voor de toekomst
Door Bob Homan, Hoofd van het ING Investment Office
De meeste financiële marktvorsers voorspelden voor dit jaar een verhoging van de rente. En wat hebben ze gelijk gehad!
Toch zag ik geen voorspellingen voorbijkomen die de heftigheid van de daling op de obligatiemarkt benaderden. Nee, in het slechtste geval zou het een herhaling worden van de slechtste obligatiejaren zoals we die in de afgelopen 60 jaar kenden, met dalingen van, zeg, een procent of vijf.
Intussen noteren we dit jaar een daling van 15%. En een maand eerder was het zelfs nog een beetje slechter.
Zeldzame gebeurtenissen worden steeds minder zeldzaam
De afgelopen jaren zijn we wel vaker verrast door situaties en gebeurtenissen op financiële markten die we niet eerder zagen: de zogenaamde twee- of drie-standaarddeviatiegebeurtenissen waren. Dat zijn gebeurtenissen die een verwaarloosbare kans hebben zich voor te doen als je op basis van geschiedenis en normaalverdelingen redeneert, maar die toch gebeuren. Wat te denken van de hoogte van de huidige inflatie?
Het verleden als leidraad voor de toekomst
Toch blijven we, als we ons wagen aan voorspellingen, de bevindingen uit het verleden aanhalen om de toekomst te voorspellen, zelfs in gevallen waarbij we duidelijk zien dat het deze keer toch echt anders kan of moet zijn.
Een mooi voorbeeld is de verklaring voor het huidige koersverloop op de aandelenmarkten. Enerzijds is er een groep, waar ik zelf deel van uitmaak, die zegt dat de beweging van de aandelenmarkt dit jaar volledig werd veroorzaakt door de rentebeweging. Anderzijds is er een groep die aangeeft dat de daling van de aandelenmarkt vooruitloopt op een recessie. Ten slotte is er de grootste groep, die beiden aanhaalt. Dat lijkt me een lastige case om hard te maken.
Andere tijden
Nu pleit ik er niet voor om dan maar alle historische verbanden overboord te zetten, zeker niet als ze heel direct te maken hebben met menselijk gedrag. Dat verandert namelijk nauwelijks. Wel zou ik veel meer willen kijken naar de vraag waarom de zaken zich dit keer anders dan in het verleden zouden kunnen ontwikkelen.
Gelukkig is terugkijken altijd makkelijk. Denk daarbij aan de rente, die nooit zo laag was als een jaar geleden. Zou een ommekeer dan ook niet anders zijn? We weten inmiddels het antwoord. Wellicht kan het toekomstige verloop dan ook zeer anders zijn.
Intussen kijken we naar de meest voorspelde recessie ooit, terwijl de arbeidsmarkt zich zeer afwijkend gedraagt. Wat gaat dat betekenen voor financiële markten? Is de geschiedenis echt wel de beste voorspeller?