Philippe Roset (CFA Society VBA Netherlands): Inflatie en het Annual Dinner - Over klimaat, knelpunten en keerpunten

October 21, 2022

Het Annual Dinner van CFA Society VBA Netherlands draaide om het thema inflatie. Gerenommeerde sprekers deelden hun inzichten, die ons onder het genot van een heerlijke maaltijd van Parijs naar China brachten, om te eindigen in de Verenigde Staten.
 
Door Philippe Roset, organisatie Annual Dinner

Econoom en hoogleraar Rick van der Ploeg besprak de impact van de energietransitie op inflatie. Uit zijn woorden viel op te maken dat de doelstellingen van het Klimaatakkoord van Parijs niet worden gehaald als we doorgaan met het subsidieren van fossiele brandstoffen. Daarnaast is de prijs van CO₂-uitstoot op dit moment te laag en de dekking van het wereldwijde carbon-pricing systeem onvolledig. Hoge fossiele brandstofprijzen bieden juist een kans om de transitie naar groenere varianten te versnellen. Europa heeft zich de afgelopen jaren te veel gericht op het subsidiëren van hernieuwbare energie in plaats van een uniform systeem van CO₂-prijsstelling.

Als industrieën zich dan over de grens verplaatsen, is het tijd voor importtarieven. Dergelijke maatregelen bevorderen de inflatie en centrale banken zullen de rente moeten blijven verhogen, maar het klimaatprobleem is groter. Alleen op deze manier kunnen de vereiste kantelpunten op sociaal, politiek en technologisch vlak gerealiseerd worden.

Collega-hoogleraar Sweder van Wijnbergen, eveneens voormalig econoom bij de Wereldbank, deelde zijn inzichten in de drijfveren van de huidige inflatie. Op karakteristieke wijze gaf hij zijn ongezouten mening. Het rampzalige COVID-19-beleid in China is volgens hem een groter probleem dan de hoge energieprijzen. De massale lockdowns hielpen om tijd te kopen, maar de Chinese vaccins zijn niet effectief. De Chinese economie krimpt nu voor de tweede keer, wat grote negatieve gevolgen heeft voor de wereldwijde economie. Door de lockdowns blijven er namelijk knelpunten in internationale waardeketens en een krimp in China betekent dat een belangrijke groeimotor voor de wereldeconomie hapert.

Ten tweede ging hij in op de invloed van de Russische oorlog op de energieprijzen. Kolen en olie vinden eenvoudig hun weg naar India en China, maar deze landen zullen een korting bedingen en Rusland zal meer willen produceren om die lagere prijs op te vangen. Dat betekent dat op de iets langere termijn er juist prijsdruk op de oliemarkt ontstaat. Als tegelijkertijd de Franse energiecentrales na het geplande onderhoud weer operationeel zijn en de Noorse hydrocentrales na de uitzonderlijke droge zomer weer stroom opwekken, is er meer ruimte voor normalisatie. Voor gas is het op de korte termijn lastiger om alternatieve bronnen te vinden, hoewel het openhouden van kerncentrales in bijvoorbeeld Duitsland kan helpen bij het diversifiëren van energiebronnen.

Ten slotte heeft de respons van wereldwijde centrale banken de tijdelijke prijsschokken als gevolg van verstoord aanbod door ruim monetair beleid omgezet in een structureel inflatieproces.

De avond werd vakkundig geleid door Edin Mujagić, Hoofdeconoom bij OHV Vermogensbeheer. Mujagić legde uit hoe in 1971 president Richard Nixon de loskoppeling van de goudstandaard aankondigde en wat voor gevolgen dat had voor de dollar en inflatie. Ook liet hij zien dat de huidige inflatie niet louter een gevolg is van de Russische inval in Oekraïne: al in de zomer van 2021 begon de inflatie op te lopen.

Centrale banken gingen ondanks de signalen door met het ruime monetaire beleid. Ze zullen hard moeten ingrijpen om de inflatie een halt toe te roepen. Daarom kunnen we een tijd tegemoetzien van hogere inflatie en lagere groei.