Andy Langenkamp: Basis onder China’s succes is kwetsbaar
Andy Langenkamp: Basis onder China’s succes is kwetsbaar
Door Andy Langenkamp, Senior Politiek Analist bij ECR Research
Volgens China-expert Rana Mitter is het Chinese succes gebouwd op een samenspel van autoritarisme, globalisering, consumentisme en technologie. Voorlopig dragen deze vier factoren bij aan het sterker worden van China en het verankeren van de macht in de Partij en in het bijzonder bij Xi. Toch moet Beijing oppassen voor erosie in de fundamenten voor het Chinese succes.
Onder Xi schakelt Beijing de autoritaire drive zeker geen tandje terug. Het grote verschil met Rusland was en is nog altijd dat de Russische staat in zekere zin geheel rond Poetin is vormgegeven. In China was de afgelopen decennia veel meer sprake van collectief leiderschap en vormde de CCP een in veel opzichten effectief bestuur. Dit betekent dat China minder kwetsbaar is dan Rusland.
Onder Xi lijkt die tweeërlei functie van de partij als bureaucratisch apparaat en ideologisch platform nu meer gewicht te geven aan de laatste functie, in de zin dat Xi meer en meer vereerd wordt en de bestudering van zijn doctrines steeds meer gewicht krijgen. Die naar een persoonlijkheidscultus neigende lijn kan op langere termijn een gevaar vormen voor China.
Gemankeerde voorman van vrijhandel
China heeft er alle belang bij om kapitaal, goederen en diensten tot op zekere hoogte vrij de wereld over te laten gaan. Het is inmiddels van meer landen de belangrijkste handelspartner dan Amerika dat is en is al meer dan een decennium de grootste goederenexporteur. Bovendien is China – hoe groot het ook is – voor veel zaken afhankelijk van importen, waaronder geavanceerde chips, olie, gas en ijzererts.
Het land is er dan ook veel aan gelegen om handelsoorlogen met en reshoring door Westerse landen en bedrijven te voorkomen. Al zitten ook daar grenzen aan, zoals we zien aan de woede tegenover onder andere H&M naar aanleiding van de opstelling van de kledingketen over Xinjiang.
Met andere woorden, China zal meer worstelen met de koers van enerzijds een zeer open samenleving en economie en anderzijds een diep illiberale staat.
Omslag vol obstakels
China heeft een hoge mate van economische groei nodig om het huidige politiek-economische model voort te kunnen zetten. De verdere omslag naar een consumptie-economie is daarbij essentieel.
Dit vraagt veel van de Chinese samenleving. De komende tien jaar moeten 220 miljoen Chinezen omscholen om die omslag te kunnen bewerkstelligen, maar de stap van werken op het land naar produceren achter de lopende band was stukken eenvoudiger dan van de lopende band naar het laboratorium of de computer.
Daarnaast kon China de afgelopen decennia putten uit enorme arsenalen nieuwe arbeidskrachten. Simpel gezegd had China in de jaren negentig heel veel nieuwe mensen voor heel veel nieuwe banen, nu heeft China heel veel oude mensen – door de snelle vergrijzing – voor heel veel nieuwe banen.
Strijd om de techtroon
Ondanks bovengenoemde uitdagingen heeft China een enorme technologische opmars gemaakt. In tien jaar tijd is het aantal internetgebruikers meer dan verdubbeld naar inmiddels 950-1000 miljoen Chinezen. Huawei is uitgegroeid tot een telecombedrijf dat onmisbaar geworden is in veel Westerse nationale communicatienetwerken. De komende jaren steekt China vele, vele miljarden in o.a. artificial intelligence, neurowetenschap, biotechnologie en kwantumcomputers.
Op een aantal hoogtechnologische terreinen loopt China ver voor op het Westen. Op andere vlakken gaan ze gelijk op, maar er zijn wel degelijk ook sectoren waarin China nog sterk achterloopt, zoals AI – waar Amerika een grote voorsprong heeft – straalmotoren en het ontwerp en de productie van de eerdergenoemde hoogwaardige chips. Deze achterstanden zijn niet op de korte termijn te overbruggen.
Een kwetsbare basis
De basis onder het Chinese succes – de mix van autoritarisme, globalisering, consumentisme en technologie – is gezien het bovenstaande geen garantie voor voortdurend succes en bedrijven en beleggers doen er verstandig aan dit in hun achterhoofd te houden.
ECR Research publiceert al 40 jaar volledig onafhankelijke analyses op het gebied van asset allocatie, wereldwijde financiële markten, politiek en valuta- & rentemarkten.
Lezers van Financial Investigator kunnen kosteloos kennismaken op www.ecrresearch.