Thijs Jochems: Onze Toekomst - gereguleerde rendementen vragen om andere risico-analyses

Thijs Jochems: Onze Toekomst - gereguleerde rendementen vragen om andere risico-analyses

Thijs Jochems

Door Thijs Jochems, adviseur en private investor

De integratie van China in de wereldeconomie, de voortzettende digitalisering van de wereld, de wereldhandel, de Great Financial Crisis (GFC) en de klimaatrisico’s worden tot de grootste schokken van de 21ste eeuw gerekend. Daar is nu de coronacrisis bij gekomen. Die heeft in vrijwel alle landen, ongeacht het soort regime, de rol van de overheid vergroot. Wat zijn de gevolgen van die stijgende overheidsinvloed voor beleggers?

COVID-19 heeft gezorgd voor een versnelling in een aantal structurele ontwikkelingen. Kijk naar de horeca, recreatie en toerisme: sectoren waar ook nog eens de meeste laagbetaalde banen te vinden zijn. De sterk gestegen werkloosheid in deze sectoren heeft de trend van groeiende ongelijkheid in inkomens- en vermogensverdeling – zeker in de westerse landen – alleen maar verscherpt. De huidige inkomenstransfers als gevolg van COVID-19 zullen deels blijvend van aard zijn. Dat zal voor een verdere stijging van de overheidsschulden zorgen.

Wordt dit schuldenprobleem straks opgelost met extra belastingen en regelgeving? Wie gaat daarvoor opdraaien? Een stijging van de vermogensbelasting is waarschijnlijk, maar zal onvoldoende zijn. Voor institutionele beleggers is het van groter belang om een inschatting te maken van de lastenverzwaringen waarmee bedrijven door regulering en/ of directe belastingen te maken krijgen. We zien al jaren een toenemende dispersie van de resultaten tussen sectoren en individuele bedrijven. De neiging bestaat om te kijken welke sectoren nog redelijk voorspelbare resultaten geven. Maar wat nu als het teruggrijpen op die ‘veilige groeiers’ door regelgeving gaat worden getorpedeerd?

Neem de farma-industrie. Novartis heeft een medicijn voor leukemie ontwikkeld – Kymriah – en rekende voor een behandeling een slordige €320.000 per patiënt per jaar. De fundamentele research voor dit medicijn werd echter door universiteiten gedaan, met zo’n negenenzeventig miljoen aan funding afkomstig van overheden. Volgens wetenschappers is de prijs van Kymriah maar liefst vijf keer hoger dan nodig is voor een winstgevende propositie voor het bedrijf.

Volgens waarnemers is dit de trend van de laatste jaren. Farmabedrijven steken nauwelijks nog geld in fundamentele research. Die vindt feitelijk alleen plaats in de academische wereld, gefinancierd met overheidsgelden. De vraag die opdoemt, is of farmabedrijven met hun sterke lobby deze zeer winstgevende positie mogen blijven behouden. Tenslotte is het de politiek die bepaalt of de patentbescherming wel bedoeld was om farmabedrijven zo winstgevend te maken en te houden.

De vraag welke verandering regulering gaat brengen, speelt voor vele sectoren. De banken in Europa hebben door de aangepaste solvabiliteitseisen na de Grote Financiële Crisis hun rendement op het eigen vermogen zien halveren. Ook de telecomsector, de nutsbedrijven, de grote technologiebedrijven en milieuvervuilende bedrijven zijn vatbaar voor aangepaste regulering. Die kan gunstig of ongunstig uitpakken. Betreft dit alleen beleggingen in bedrijven? Zeer waarschijnlijk niet. Denk aan de aangepaste regulering voor de CO2-uitstoot. De Duitse auto-industrie kan hierdoor in de komende tien jaar haar vooraanstaande positie in de Duitse economie zomaar kwijt zijn. Wat betekent dit dan voor de Triple-A rating van een vergrijzend land dat zijn pensioenlasten de komende jaren ook nog eens sterk ziet oplopen?

Zaak is dat beleggers hier een visie op ontwikkelen die meegenomen wordt in hun risico-analyses. De groeiende rol van de overheid wordt een steeds belangrijker factor voor uw rendementen. Een politieke risico-analyse is voor elke institutionele beleggingsportefeuille te belangrijk geworden om nog langer over het hoofd te zien.