Andy Langenkamp: Wat verwachtingsmanagement voor Bidens presidentschap

Andy Langenkamp: Wat verwachtingsmanagement voor Bidens presidentschap

Andy Langenkamp (foto archief ECR Research)

Door Andy Langenkamp, Senior Political Analyst bij ECR Research

Onder president Joe Biden wordt van Amerika verwacht dat het een voorspelbaardere, beschaafdere en minder isolationistische en solistisch opererende supermacht wordt dan de afgelopen vier jaar.

 Dit is tot op zekere hoogte een terechte aanname:

  • De mensen die Bidens internationale agenda vorm geven en moeten uitvoeren hebben over het algemeen opvattingen die aansluiten bij wat veel beleggers en bedrijven graag zien: meer gericht op internationale samenwerking, wat minder protectionistisch, coherenter en minder transactioneel ingesteld.
  • Het initiatief van Saoedi-Arabië en drie andere landen in de regio om de koude wat uit de lucht te halen in het al jaren slepende conflict met Qatar (door de blokkade van Qatar op te heffen) laat zien dat het presidentschap van Biden zijn schaduw al vooruit wierp voordat hij goed en wel in het Witte Huis zat. Biden heeft zich kritisch uitgelaten over het handelen van Riyad en de kroonprins probeerde alvast een wit voetje te halen.
  • In het Midden-Oosten lijkt onder Biden ook op een ander, maar nauw gerelateerd vlak vooruitgang mogelijk: de deal van de internationale gemeenschap met Iran die door Trump getorpedeerd is, lijkt gereanimeerd te kunnen worden. De onlangs weer opgelopen spanningen zijn waarschijnlijk vooral een poging van Teheran om de eigen onderhandelingspositie te versterken en te laten zien dat het niet met zich laat sollen.
  • Amerika is weer toegetreden tot het internationale klimaatverdrag van Parijs. Hiermee komt ook een internationale heffing op kooldioxide-uitstoot een stap dichterbij.
  • De verzuurde betrekkingen tussen de EU en de VS kunnen weer wat meer op smaak gebracht worden. Daardoor kan het Westen mogelijk ook beter een vuist maken tegen autoritaire tegenspelers als China en Rusland.
  • Onder Trump heeft Amerika de aandacht voor de eigen achtertuin laten verslappen en zijn de betrekkingen met verschillende Latijns-Amerikaanse staten danig verslechterd. Dit was niet verstandig, gezien de gedeelde problematiek van o.a. immigratiestromen en drugshandel. Biden heeft in het verleden altijd veel oog gehad voor de buren in het zuiden en onder zijn leiderschap krijgt Zuid-Amerika weer een prominente plek toebedeeld in het uitstippelen van buitenlandbeleid.

Meer van hetzelfde:

Gezien het bovenstaande lijkt Biden een geschenk voor de wereld na de Trump-jaren, maar we moeten oppassen voor een overdaad aan optimisme:

  • De EU heeft een paar weken voor de inauguratie van Biden een investeringsakkoord gesloten met China waarop de nodige kritiek is gekomen. Europa zou mensenrechten en andere principiële kwesties verloochend hebben in ruil voor een fractioneel betere toegang voor bedrijven in China. Ook werden de wenkbrauwen opgetrokken over de timing van de deal: waarom niet gewacht op Biden om samen sterker te staan tegenover Beijing? Waarschijnlijk wilde Europa zo laten zien dat het werk maakt van de afgelopen jaar zo vaak aangehaalde strategische autonomie, maar of dit een intelligente manier was om dit punt te maken is de vraag. De discussie laat in ieder geval zien dat we niet opeens een ijzersterk en onbreekbaar Trans-Atlantisch Blok zien tegenover de ondemocratische regimes van de wereld.
  • Ook zal Biden niet opeens de handelsoorlog met China volledig tot bedaren brengen. Hij wil de tarieven die onder Trump zijn ingesteld niet meteen allemaal terugdraaien. China blijft de grootste strategische uitdager voor deze eeuw en dat verandert niet met de personeelswissel in Washington.
  • Sowieso wordt het voor Biden moeilijk om een ongebreidelde vrijhandelskoers te varen, omdat de laatste jaren toch meer en meer vraagtekens geplaatst worden bij de wijsheid van de globaliseringsagenda zoals die in de jaren negentig werd uitgedragen door o.a. Bill Clinton & Co. Het is duidelijk geworden dat de scherpe randjes aan globalisering en vrijhandel toch eerder randen zijn dan randjes en dat daaraan iets gedaan moet worden.

Het Biden-presidentschap biedt zeker meer hoop voor een daadkrachtigere, meer gecoördineerde en effectievere aanpak van veel van de grote uitdagingen waarvoor de wereld staat, van coronacrisis tot klimaatverandering, maar de internationale koers van Amerika zal de komende jaren toch meer van hetzelfde zijn dan waarop velen hopen.

ECR Research publiceert al 40 jaar volledig onafhankelijke analyses op het gebied van asset allocatie, wereldwijde financiële markten, politiek en valuta- & rentemarkten.

Lezers van Financial Investigator kunnen kosteloos kennismaken op www.ecrresearch.