Theta Capital: Blockchain ontketent nieuwe businessmodellen

10 september 2025

Is blockchain een hype of een fundamentele technologische revolutie? Volgens Ruud Smets, Managing Director en CIO van Theta Capital, wordt blockchain de nieuwe internetarchitectuur en biedt het tal van beleggingskansen. Financial Investigator sprak met hem.

Door Esther Waal

Waaruit bestaat het blockchain-investeringsuniversum?

‘Blockchaintechnologie maakt twee dingen mogelijk die voorheen simpelweg niet konden:

1) Digitale schaarste

Blockchainprotocollen zijn internetprotocollen met ‘state’: op ieder moment is duidelijk wie wat bezit in het netwerk. De kracht van deze technologie is dat dit mogelijk is zonder een centrale tussenpersoon. Denk aan voorbeelden als Bitcoin of NFT’s.

2) Protocol businesses

De tweede grote doorbraak is dat we bedrijfslogica nu direct in het internet kunnen programmeren. Deze logica wordt ‘tamperproof ’ uitgevoerd, opnieuw zonder dat een centrale partij nodig is. Denk aan Ethereum of Solana.

Beleggers kunnen in beide categorieën investeren. Tot nu toe ging het grootste deel van de aandacht naar digitale schaarste. De eerste toepassing van blockchain was immers Bitcoin: een digitale munt met een maximaal aanbod van 21 miljoen stuks. Ook NFT’s zijn bekende voorbeelden: unieke digitale objecten zoals kunst, verzamelitems of in-game assets.

Deze assets zijn niet-productief. Hun waarde komt voort uit schaarste, uniciteit en historie – net als goud, kunst of zeldzame objecten in de fysieke wereld.

Protocol businesses daarentegen zijn wél productieve assets. Ze leveren een dienst waar gebruikers voor betalen en genereren inkomsten. Toch kreeg deze categorie tot op heden veel minder aandacht, terwijl juist hier de grootste economische potentie ligt.

Een aanzienlijk deel van de wereldeconomie zal zich verplaatsen naar deze protocollen. Er zullen bovendien geheel nieuwe vormen van economisch verkeer worden ontsloten.

Vandaag zien investeerders vooral de eerste categorie – digitale schaarste – en dat is waar de meeste hype en ruis zit. Maar de aandacht verschuift langzaam naar de tweede categorie, en dat is precies waar onze focus ligt. Omdat deze netwerken mondiaal zijn, altijd beschikbaar, open voor iedereen, en schalen als software, kunnen ze razendsnel waarde creëren. Voor investeerders is het belangrijk dat deze netwerken weinig extern kapitaal vereisen: de netwerkeffecten zijn ingebouwd en de marginale kosten voor groei zijn vrijwel nul. Daarom is het essentieel om vroeg te investeren. Idealiter in de private fase, voordat netwerken live gaan.’

Wat zijn de overkoepelende kenmerken van blockchainapplicaties?

‘Wij zien blockchainnetwerken als de volgende grote stap in menselijke coördinatie. Door de geschiedenis heen zijn er een paar uitvindingen geweest die menselijke samenwerking radicaal vergrootten: denk aan tribale systemen, taal, geld, de boekdrukkunst, de vennootschap, democratische instituties en het rechtssysteem. Elk hiervan maakte samenwerking op grotere schaal mogelijk.

Blockchain past in deze traditie – en tilt coördinatie naar een ongekend niveau. Met blockchain kunnen mensen en zelfs AI-agenten zonder wrijving transacties aangaan met elkaar, waar ook ter wereld.

De essentie is dat vertrouwen is ingebouwd in de technologie zelf. Er is geen externe partij meer nodig. Zodra dat doordringt, gaan veel van onze klassieke coördinatiestructuren – zoals bedrijven als tussenpersoon – gedateerd aanvoelen.

Met blockchaintechnologie kunnen we letterlijk businessmodellen programmeren in het internet. Waar we met de eerste generatie internetprotocollen een website ‘online’ zetten die door iedereen bekeken kan worden, zetten we met de nieuwe generatie protocollen een bedrijf ‘onchain’ dat door iedereen ter wereld gebruikt kan worden.

Blockchainapplicaties zijn vanaf dag één wereldwijd beschikbaar voor iedereen met een internetverbinding. Ze draaien 24/7 zonder kwaliteitsverlies. Ze zijn open-source en volledig transparant; iedereen kan de code controleren. Dit maakt deze netwerken veel robuuster dan onze huidige coördinatiestructuren. Ook kan iedereen vrij bouwen op wat er al bestaat. Het resultaat is een explosie van diensten die beter, sneller en toegankelijker zijn dan ooit tevoren.’

Hoe disruptief is blockchain?

‘Blockchaintechnologie is, samen met AI, de meest ontwrichtende technologie van onze tijd. Niet voor niets heeft de VS sinds kort een Crypto & AI tsar. Blockchain verandert namelijk het fundamentele principe van een businessmodel. Als coördinatie via protocollen kan verlopen in plaats van via centrale bedrijven, verdwijnen de tussenlagen. Diensten worden sneller, goedkoper en toegankelijker.

De grote winnaar van deze revolutie is de eindgebruiker: die krijgt toegang tot een rijker dienstenaanbod, met lagere kosten, meer controle en vrijwel geen frictie.’

Kun je voorbeelden geven?

‘Een duidelijk voorbeeld hiervan zijn stablecoins. Dit zijn dollars op het internet. Iedereen kan 24/7 een stablecoin versturen voor minder dan een cent. Ter vergelijking: de gemiddelde internationale geldovermaking via bestaande infrastructuur kost 6,5% en duurt dagen.

Stablecoins zijn als e-mail – maar in plaats van informatie verzenden we waarde. En het grote verschil voor investeerders: je kunt investeren in het onderliggende protocol. Alsof je in 1982 had kunnen investeren in SMTP en een fee zou krijgen voor elke verzonden e-mail.

Stablecoins hebben inmiddels enorme tractie. Het jaarlijkse transactievolume ligt boven de $ 15 biljoen – meer dan Visa. En dit is geen speculatie, maar echte adoptie: loonbetalingen, treasurybeheer, wereldwijde geldstromen.

Met blockchainnetwerken heb je niet langer een bank nodig om dollars te versturen. Wat nog belangrijker is: het gaat niet alleen om het vervangen van bestaande systemen – het gaat om het uitbreiden van de markt. Miljarden mensen zonder bankrekening kunnen nu toegang krijgen tot de dollareconomie met slechts een smartphone.

Er bestaan ook al meer complexe services die volledig autonoom functioneren – en direct concurreren met de grootste bedrijven.

• Uniswap is een gedecentraliseerde beurs, puur code, die evenveel volume verwerkt als Coinbase. Iedereen kan wereldwijd, op elk moment, via Uniswap handelen. In totaal is er al voor meer dan $ 3 biljoen aan transacties verwerkt.
• Aave is een onchain bank met $ 40 miljard aan tegoeden. Je kunt er rente verdienen op je assets of direct een lening afsluiten. De rentes worden bepaald door vraag en aanbod. Een bank is niet meer nodig.

De komende jaren zullen we een enorme verschuiving zien van economische activiteit naar deze netwerken.’

Wat houdt grootschalige adoptie nog tegen?

‘Er zijn twee grote drempels voor de grootschalige adoptie van ‘protocol businesses’:

1) Technologie

De technologie is jong. Bitcoin werd gelanceerd in 2008 en smart contracts pas in 2016. Pas sinds 2022–2024 zijn de prestaties op niveau: waar stablecointransacties een paar jaar geleden nog $ 5–10 kostten, liggen ze nu onder de $ 0,01. Gebruiksvriendelijkheid blijft een aandachtspunt, maar we hebben inmiddels de drempel naar schaalbare toepassingen genomen.

2) Regulering

Jarenlang werkte de VS blockchainontwikkeling tegen – uit onbegrip en vrees voor disruptie. Sinds het aantreden van de nieuwe president is dat omgeslagen: blockchain staat nu, samen met AI, centraal in het nationale technologiebeleid.

Waar ondernemers eerder tegen muren aanliepen, worden ze nu aangemoedigd om onchain applicaties te bouwen. Deze combinatie – volwassen technologie en politieke stimulans – maakt een explosieve groei van blockchain waarschijnlijk.

Voor beleggers is het cruciaal deze trend te begrijpen – zowel voor het managen van bestaande portefeuilles als voor het benutten van nieuwe kansen. Maar het vergt een specialistische aanpak. Van de 55 fondsen waar wij mee werken, hadden er slechts twee al bestaande venture capital-activiteiten. Eén daarvan is Andreessen Horowitz, dat al vroeg een gespecialiseerde crypto-afdeling opzette. Maar de meeste traditionele VC’s? Die hebben de boot gemist – en de kloof wordt alleen maar groter.’