BlackRock: Nederlandse groene staatsobligaties welkome impuls voor ESG-beleggen

12 december 2018

Terwijl ESG voor vele Nederlandse beleggers inmiddels de norm is in aandelenbeleggen, is ESG-beleggen in staatsobligaties in veel portefeuilles nog onderbelicht. BlackRock juicht het initiatief van de Nederlandse staat toe om in 2019 groene staatsobligaties uit te geven waarvan de opbrengst direct naar investeringen in duurzaamheid gaat.

Met de nieuwe staatsobligaties wil minister van Financiën Wopke Hoekstra een veilige groene beleggingsmogelijkheid bieden in Nederland. Voor duurzame staatsobligaties moeten beleggers nu uitwijken naar andere landen, zoals Frankrijk of België.

Sinds 2008 is de uitgifte van zogeheten groene obligaties sterk gegroeid. Vorig jaar is wereldwijd voor ruim 155 miljard dollar (ruim 136 miljard euro) aan green bonds uitgegeven.

“Wij zien de afgelopen jaren een sterk gestegen vraag naar beleggingen met een ESG-grondslag. Die ontwikkeling zagen we in eerste instantie met name bij Nederlandse en Scandinavische institutionele beleggers, maar sinds 2018 zien we ook een duidelijke toename vanuit andere delen van de wereld”, aldus Gerben Schreurs, Director in het Nederlandse Institutionele team van BlackRock.

 “Staatsobligaties maken vanwege het relatief lage risicoprofiel en het vastrentende karakter van oudsher een groot deel uit van beleggingsportefeuilles van pensioenfondsen. Met de opkomst van groene staatsobligaties kan nog een deel van de totale beleggingsportefeuille – met name de zogeheten ‘matching portefeuilles’ die specifiek ingericht zijn met het oog op de toekomstige verplichtingen van pensioenfondsen – nu ook heldere ESG-doelstellingen krijgen, zonder dat dit ten koste gaat van het rendement”, aldus Ronald van Loon, Managing Director in het Europese obligatieteam van BlackRock.

Gegeven het relatieve belang van de matchingportefeuille binnen de totale beleggingsportefeuille van pensioenfondsen is het opnemen van een ESG-beleid sterk voor de hand liggend. Zelfs een kleine ESG-focus in LDI (Liability Driven Investing) kan effectiever zijn dan een grote ESG-focus in de returnportefeuille. “Deze nieuwe groene staatsobligatie leningen komen nu nog met een kleine premie de markt op, waardoor de risico-rendementsverhouding relatief aantrekkelijk is. Daarom pleiten we voor een prime-mover aanpak.”

Cijfers en rapportage

“Hoewel de omvang en de diepte van de markt nog te wensen overlaat, is het bemoedigend te zien dat er inmiddels meerdere langlopende groene-obligaties zijn uitgegeven. Dit is een trend die wij aanmoedigen, omdat het meer mogelijkheden biedt om te beleggen met de LDI-portefeuille volgens ESG-criteria. Uitgevers die nu al in een gebruikelijke Nederlandse LDI-portefeuille terug te vinden zijn, bieden naast ‘normale’ obligaties ook ESG-gerelateerde obligaties. Voorbeelden hiervan zijn een 20-jarige Franse obligatielening en een 15-jarige Belgische obligatielening die beide een focus op klimaat en milieubeleid hebben. Denk ook aan de diverse supranationale obligaties met een looptijd tot 30 jaar, zoals die van de Europese Investeringsbank of obligaties uitgegeven door de Nederlandse Waterschapsbank, voor het financieren van sociale woningbouw.”

Over het algemeen rapporteren uitgevende instanties over wat er wordt gedaan met de opbrengsten. Zo heeft de Franse overheid uitgebreide rapportages voor de 2039-obligatie toegezegd. Twee keer per jaar melden ze aan welke projecten het geld is besteed en stellen ze een outputrapport op. Ook wordt, waar mogelijk, gecommuniceerd wat de ex-post impact van verschillende projecten is. Dit stelt investeerders in staat om een inschatting te maken van de impact van hun belegging, wat belangrijk is voor de verantwoording naar hun eigen achterban.

 “Onze analyse laat zien dat de focus op ESG-beleid in de matchingportefeuille niet leidt tot een vermindering van performance of liquiditeit. Technisch gesproken zijn groene en gewone obligaties vergelijkbare producten, waarbij geen wezenlijke verschillen bestaan in prospectussen, liquiditeit in de secundaire markt, of bijvoorbeeld bepalingen over onderpand. Uiteraard rijst de vraag in hoeverre dit type obligaties tegen een premium of discount handelen en daarmee tot een wijziging in de onderliggende risico-rendementskenmerken leiden. Omdat het een nieuwe markt betreft, is er nog relatief weinig onderzoek voorhanden. Op basis van de onderliggende data lijkt de markt bij nieuwe uitgiftes momenteel een kleine premie te bieden die in de loop van de eerste handelsmaand tot extra rendement leidt. Met een toenemende populariteit van dit marktsegment, zijn wij van mening dat deze premie met de tijd zal afnemen en mogelijk zelfs kunnen omslaan in een discount. Veel hangt hierbij dus af van het zogenaamde prime-mover effect, maar ook de verdere verdieping en groei van de onderliggende markt.”, aldus Ronald van Loon van BlackRock.