Harry Geels: ‘It's the Taylor Swift Economy, Stupid’

8 augustus 2023

Taylor Swift is in maart gestart met haar Eras Tour, die wat betreft omzet van tickets en merchandise wereldwijd de allergrootste concertreeks ooit gaat worden. De Wall Street Journal (WSJ) heeft de concertreeks nu al als een van de duurste en technisch meest geavanceerde van de 21^ste eeuw betiteld. Het blijft niet alleen bij omzet voor de popster (meer dan $ 1 miljard!). In iedere stad die Swift aandoet, stijgt de omzet van winkels en horeca. Reuters sprak van Swiftflation: de bijdrage aan de inflatie door de uitgavedrang van de vele concertbezoekers.

Dit jaar gaat in alle opzichten records verbreken. De meeste vliegbewegingen ooit op een dag, in één zomer, in één jaar. Maar ook dat van het aantal (mega)concerten en festivals. Beyoncé doet dit jaar bijvoorbeeld haar Renaissance World Tour – waarbij ze door Reuters ook van Beyonce-flation wordt beticht. En Coldplay is alweer een tijdje bezig met hun Music of the Spheres World Tour. In tegenstelling tot Swift probeert Coldplay nog enigszins duurzaam te zijn door zoveel mogelijk gerecycled materiaal en groene stroom te gebruiken en een deel van de ticketinkomsten te besteden aan duurzame projecten.

Maar alle goede bedoelingen van Coldplay ten spijt, helaas komen de fans van overal ter wereld aanvliegen. En als je echt duurzaam bent, steek je natuurlijk geen vuurwerk af aan het eind van een concert. Het bewijst hoe contradictoir – laten we de term hypocriet vermijden – de gevoelde noodzaak van de klimaattransitie is. De drang om te consumeren en te beleven – zeker bij de jeugdigen, nadat ze anderhalf jaar door corona opgesloten hebben gezeten op hun kamer – hoe begrijpelijk ook, botst met de planetaire grenzen.

Consumenten, bedrijven, overheid

In de economie zijn drie groepen actief: consumenten, bedrijven en overheid. De consumenten nemen af, de bedrijven produceren en de overheid bepaalt het kader. Zoals Frank Kalshoven in De Volkskrant van afgelopen zaterdag terecht opmerkte, worden wat betreft de milieuproblematiek in de huidige maatschappij de pijlen te gemakkelijk gericht op de producenten. Het bedrijfsleven, met Tata Steel en Shell als pregnantste voorbeelden, is de kwade genius. Maar de consument die wijst met een vinger, wijst er met drie naar zichzelf.

Kalshoven stelt dat de overheid de partij is om de klimaattransitie vorm te geven: ‘Het is eerst en vooral aan de overheid om die externe effecten te bestrijden. CO₂-heffingen, CO₂-belastingen, vliegbelastingen. Eventueel: geboden en verboden. De Corendon-topman zegt niets voor niets: ‘…zolang wij mogen vliegen, zullen we gaan.’’ Eens, maar dat ontslaat het bedrijfsleven en vooral ook de consumenten niet van hun eigen verantwoordelijkheid. Immers geldt ook: ‘It’s the Taylor Swift Economy, Stupid’, de belevingseconomie. 

En ‘It’s the Kardashians Economy, stupid’

Een van de grootste dwalingen van de huidige maatschappij is verder de verheerlijking van de Kardashians en andere ‘beauty influencers’ op social media en het propageren van ‘verbetering’ van het uiterlijk vertoon. Het volspuiten van billen en lippen en het wegpoetsen van rimpels is een levensideaal dat haaks staat op de ernst van de klimaattransitie. De recente groei van de geld en grondstoffen verslindende plastische chirurgie komt bizar genoeg vooral op conto van jongere generaties.

De Kardashians Economy is overigens nog erger dan de Taylor Swift Economy, omdat de eerste ongelijkheid vergroot. Wie het geld heeft, kan zich namelijk (nog) mooier maken. Research toont aan dat mooiere mensen meer verdienen, zoals dit onderzoek dat voor medewerkers van banken heeft aangetoond. Wellicht moeten we ons gezien alle maatschappelijke problemen ook leren te matigen en leren dat rimpels weghalen niet alleen onnodig geld kost, maar ook onze ziel wegpoetst. Want: ‘Wrinkles remind the soul where it has been and where it hasn't yet.’

Dit artikel bevat een persoonlijke opinie van Harry Geels

 

Meer columns van Harry Geels