Harry Geels: Het minimumloon in de VS moet omhoog
Harry Geels: Het minimumloon in de VS moet omhoog
Door Harry Geels
Joe Biden heeft nu al een van zijn belangrijkste verkiezingsbeloften – een minimumloon van 15 dollar per uur – moeten opgeven. Maar als we alle voor- en nadelen naast elkaar zetten, is een verhoging van het minimumloon wél gewenst. Is het niet nu, dan is het wel later.
Joe Biden moest maandag 8 februari 2021 tot zijn grote spijt de verkiezingsbelofte van een federaal minimumloon van $15 per uur in de ijskast zetten. De Senaat wil geen COVID-19 stimuleringspakket met daarin een verhoging van het minimumloon goedkeuren. De meeste Republikeinen zijn tegen en diverse Democraten willen wel een verhoging, maar niet naar $15, ook niet gefaseerd tot en met 2025.
De laatste keer dat het federale minimumloon werd verhoogd, was in 2007. Toen werd $7,25 het minimum. Sindsdien hebben 29 staten en Washington D.C. het minimum wat opgekrikt, zie ook figuur 1. Het is opvallend dat vooral de van oudsher Republikeins stemmende staten het $7,25-minimum hanteren. D.C. heeft het hoogste minimum, namelijk $15 per uur.
Figuur 1: Minimumloon per Amerikaanse staat
Bron: The Economic Policy Institute
Onder de armoedegrens
In de VS geldt dat als je 40 uur moet werken tegen het minimumloon van $7,25 (ofwel rond de $14.000 per jaar), je onder de armoedegrens leeft. Vooral jonge mensen werken tegen het minimumloon, vrouwen en zwarte mensen relatief vaker dan respectievelijk mannen en witte mensen. 75% van de mensen met een minimumloon heeft ook nog eens een part-time dienstbetrekking.
Het minimumloon was voor Bernie Sanders een van zijn belangrijkste items tijdens de voorverkiezingen. Volgens hem mocht niemand met een fulltime dienstbetrekking in een rijk land als de VS onder de armoedegrens leven. Biden nam dit standpunt over in zijn verkiezingsprogramma en kon mede hierdoor de strijd tussen hem en Sanders winnen.
Voor- en nadelen
Republikeinen
De meningen over het minimumloon verschillen. In het algemeen is de Republikeinse visie dat het Amerikaanse staten reeds vrij staat het eigen minimumloon te verhogen. Dat biedt flexibiliteit, vooral in de staten in het midden van de VS, waar de levenstandaarden minder hoog zijn en veel kleine bedrijven kopje onder zouden gaan door een hoger minimum. Diverse Republikeinen vrezen verder voor de concurrentiepositie van Amerikaanse bedrijven op het wereldtoneel.
Democraten
De visie van de Democraten is opgeschreven door het Committee on Education & The Workforce Democrats in een 2-pagina document vol verwijzingen naar wetenschappelijke studies, dat hier kan worden gedownload. In het algemeen komt de motivatie erop neer dat bedrijven én economie van een hoger minimumuurloon gaan profiteren. De hogere loonkosten verdienen zich terug doordat er minder ‘job hopping’ plaatsvindt, werknemers meer gemotiveerd en minder absent zijn en de koopkracht verbetert.
Bedrijven
Gek genoeg zijn veel grote Amerikaanse bedrijven niet tegen een verhoging, al vinden de meeste $15 per uur te hoog. Walmart, de grootste werkgever in de VS, zit op $11 per uur. Topman Doug McMillion vindt het onacceptabel dat zijn mensen met $7,25 onder de armoedegrens zouden moeten leven. Starbucks heeft recent een beloningsplan aangenomen om het minimumuurloon in de komende drie jaar te verhogen naar $15. Volgens veel grotere Amerikaanse bedrijven zou een verhoging helpen voor een beter ‘level playing field’.
Economen
Economen zijn verdeeld. Sommige leggen de nadruk op de negatieve effecten van een loonsverhoging, zoals lagere winstgevendheid, hogere werkloosheid, een slechtere concurrentiepositie en een verhoging van het prijspeil. Een in de politieke discussies veel aangehaalde studie van de Congressional Budget Office (CBO) stelde in 2019 vast dat een minimumloon van $15 1,4 miljoen extra werklozen, maar 900.000 Amerikanen minder onder de armoedegrens zou opleveren. Er wordt dus een dilemma opgeworpen.
Maar plaatjes zeggen meer dan duizend woorden…..
In de discussie over de voor- en nadelen van een hoger minimumloon ontbreken nog een aantal belangrijke elementen. Ten eerste dat het reële minimumloon in de VS sinds 1971 gemiddeld (flink) lager is komen te liggen. Sterker nog, een werknemer met een minimumloon heeft nu reëel een kleine 40% minder te besteden dan in 1971. Dit heeft onder andere te maken met een verandering in het monetaire systeem waardoor er meer inflatie is gekomen. Zie ook een oude column over het resetten van monetaire systemen.
Bron: Statista
Een andere trend is dat de voordelen van het verbeteren van de productiviteit in de afgelopen decennia niet bij de werknemers terecht is gekomen, maar bij de aandeelhouders van bedrijven. Productiviteit kan op allerlei manieren stijgen. Bedrijven kunnen investeren in technologie, maar de maatschappij kan ook bijdragen leveren in de vorm van betere voorzieningen, infrastructuur en onderwijs. Het lijkt unfair dat met name de maatschappelijke verbeteringen alleen bij de bedrijven zijn neergeslagen.
Bron: Wtfhappenedin1971
Tot slot
Naast de politieke en economische argumenten zit er dus ook nog een ethische dimensie aan de discussie over het minimumloon. Me dunkt dat deze de doorslag moet geven bij de beslissing het minimumloon al dan niet te verhogen. Wellicht dat een minimumloonsverhoging nu inderdaad niet het juiste moment is, omdat veel bedrijven er door de coronacrisis slecht voor staan en moeten zien te overleven.
Maar als de crisis straks voorbij is en veel bedrijven gered zijn, zou Biden alsnog zijn verkiezingsbeloften gestand moeten doen en werknemers moeten gaan belonen. In dat geval kan Europa waarschijnlijk ook een aantal goede stappen zetten. De twee continenten zijn weliswaar niet hetzelfde, maar wat betreft koopkrachtontwikkeling van de onderste lagen in de maatschappij wel vergelijkbaar.
Dit artikel bevat een persoonlijke opinie van Harry Geels