Han Dieperink: Het digitale paard van Troje

Door Han Dieperink, geschreven op persoonlijke titel
Terwijl bitcoin de krantenkoppen domineert, speelt zich achter de schermen een veel belangrijkere revolutie af. Stablecoins – digitale kopieën van de Amerikaanse dollar – groeien zo snel dat ze inmiddels een hoofdrol spelen in de mondiale vraag naar dollars. En met de recente goedkeuring van de Genius Act door de Amerikaanse Senaat heeft Washington een geniale zet gedaan om deze digitale revolutie in eigen voordeel te keren.
Hoe Amerika via stablecoins zijn monetaire hegemonie versterkt: de Genius Act
Met een overtuigende meerderheid van 68-30 stemmen maakte de Senaat vorige week geschiedenis. Voor het eerst krijgen stablecoins federaal toezicht, en beide partijen zijn tevreden. Republikeinen zien innovatievriendelijke regelgeving die Amerikaanse bedrijven zoals Circle bevoordeelt. Democraten krijgen consumentenbescherming en nationale veiligheidsbepalingen.
Het resultaat? Uitgevers van stablecoins moeten hun reserves volledig dekken met Amerikaanse staatsobligaties en bankdeposito's. Voor Circle, dat na zijn beursgang binnen drie dagen 25 miljard dollar waard werd, is dit goud waard. Voor Tether wordt de druk opgevoerd: conformeer je aan Amerikaanse standaarden, of verlies marktaandeel.
Hier zit echter de geniale fout die Amerika maakt. Stablecoins zijn in alles hetzelfde als gewone bankrekeningen, behalve in één cruciaal aspect: de overheidsbescherming. Geen depositogarantie, geen uitgebreid toezicht op financiële instellingen, geen mechanismen om bankruns te voorkomen. Dit is niet zomaar een technisch detail. Tijdens de Europese crisis was het precies zo'n systeemfout – banken hoefden geen eigen vermogen aan te houden voor staatsobligaties – die een relatief kleine Griekse crisis kon laten uitgroeien tot een continentale ramp. Wanneer er een probleem ontstaat in de stablecoin-wereld, vallen consumenten terug op faillissementsprocedures in plaats van overheidsgaranties.
De dollarisering van de digitale snelweg
Toch heeft Amerika een briljante strategie op het juiste moment. Terwijl traditionele dollarkanalen opdrogen – Rusland en China bouwen alternatieven, sancties beperken gebruik – stroomt digitaal geld als een ondergrondse rivier door de wereldeconomie. Stablecoins bieden beleggers wereldwijd toegang tot dollarstabiliteit zonder Amerikaanse bankrekening. Het effect is ingenieus: lokale valuta's verzwakken verder, financiële afhankelijkheid van Amerika groeit. De Genius Act versterkt dit door ook buitenlandse stablecoin-uitgevers aan Amerikaanse regels te onderwerpen. Het resultaat is een mondiaal financieel systeem waarin Amerikaanse spelregels gelden voor digitaal geld wereldwijd.
De macro-economische gevolgen
Scott Bessent, minister van Financiën, ziet de voordelen: stablecoins kunnen de vraag naar Amerikaanse staatsobligaties aanjagen en financieringskosten verlagen. Voor een land met een nationale schuld van bijna 30 biljoen dollar is dat verleidelijk. Maar onderzoek van de Bank for International Settlements toont de keerzijde: als er slechts 3,5 miljard dollar uit stablecoins wegvloeit, stijgt de rente op kortlopende staatsobligaties al met 0,08 procentpunt. Bij een markt van 2 biljoen dollar worden de gevolgen voor het monetaire beleid enorm.
De revolutie krijgt een nieuwe dimensie nu grote Amerikaanse retailers zoals Walmart en Amazon hun eigen stablecoins overwegen. Ze willen de hoge kosten van creditcardmaatschappijen omzeilen en miljarden besparen op transactiekosten. Visa- en Mastercard-aandelen daalden al op dit nieuws. Hier zien we hoe techgiganten hun enorme klantenbestand kunnen inzetten om de traditionele financiële infrastructuur uit te dagen.
Ondertussen blijft de criminele kant zorgwekkend. Een VN-rapport identificeerde Tether als "voorkeursvaluta" van Aziatische misdaadsyndicaten. Volgens Chainalysis bedroeg de waarde van criminele crypto-activiteiten vorig jaar 51 miljard dollar, waarvan 63% verliep via stablecoins. Ironisch genoeg worden op het moment dat stablecoins mainstream worden, juist de Amerikaanse handhavingsinstanties die crypto-fraude bestreden geherstructureerd of ontmanteld.
Het paard van Troje
Stablecoins zijn mogelijk het paard van Troje van de financiële wereld. Ze lijken een nuttige innovatie, maar brengen potentieel systeemrisico's en geopolitieke verschuivingen met zich mee. De Genius Act biedt stabiliteit, maar tegen de prijs van verdere concentratie van financiële macht in Amerikaanse handen. De vraag is niet of deze digitale revolutie er daadwerkelijk komt – die is al begonnen. De vraag is of we de gevolgen begrijpen van dit schijnbaar onschuldige digitale geld dat stilletjes de fundamenten van ons monetaire systeem aantast. Want zoals de Trojanen destijds leerden: ook de mooiste geschenken kunnen gevaarlijk zijn.