Kempen: Hoe ziet een geslaagde COP er uit?

Kempen: Hoe ziet een geslaagde COP er uit?

Klimaatverandering
Klimaatverandering.jpg

De COP26-klimaatconferentie gaat over minder dan twee weken van start. Hoe ziet een succesvolle uitkomst eruit? Kempen verwacht dat de markten positief gaan reageren als de wereldleiders komen met een meer gedetailleerd plan voor het bereiken van netto nul en besluiten tot de invoering van een minimumprijs voor CO2.

Afgelopen zomer begonnen de wetenschappers van het IPCC in hun beoordelingsverslag krachtiger taal te gebruiken en de urgentie van hun bevindingen meer te benadrukken. Hiermee werd aangegeven dat er geen enkele twijfel meer bestaat over het verband tussen menselijke activiteit en de ongekende opwarming van de aarde.

Er werden vijf verschillende potentiële scenario’s voor de opwarming van de aarde in de komende jaren onder de loep genomen. Volgens elk van deze scenario’s loopt de temperatuur op aarde in de komende 20 jaar met ten minste 1,5 oC op. “Met elke graad die de aarde warmer wordt, worden de veranderingen groter” concludeerde het IPCC. Dit betekent een toename van de kans op extreem weer, zoals de hittegolven en orkanen van afgelopen zomer in respectievelijk Europa en de VS (zie afbeelding).

Afbeelding: Conclusies IPCC over mogelijk toenemende frequentie van extreem weer bij elke graad temperatuurstijging

2710 Kempen

Het alarmerende rapport van het IPCC dient als onderliggende wetenschappelijke basis voor de COP26-top van volgende maand. Dus wat voor uitkomsten willen verantwoorde beleggers zien in Glasgow?

Volgens ons zijn er drie fundamentele uitkomsten noodzakelijk:

1) Meer landen moeten een uitgebreid plan voor netto nul in 2050 gaan toepassen

Dit is van het hoogste belang. Toen het akkoord van Parijs in 2015 werd ondertekend, deden landen de zeer welkome belofte dat ze de uitstoot van CO2 zouden terugdringen, maar hierbij zou de temperatuur op aarde in de periode tot 2050 nog steeds met een desastreuze 3,2 oC toenemen.

Dit jaar hebben de meeste landen zich verbonden tot het uitvoeren van een plan voor het bereiken van CO2-neutraliteit (via hun Nationally Determined Contributions), maar uit een UN Climate Change Synthesis Report bleek deze maand dat deze plannen nog steeds niet genoeg zijn. Bij de huidige plannen zien we tot 2030 nog steeds een toename van de uitstoot van broeikasgassen van 16%.

Deze nationale plannen moeten dus ook doelen voor de kortere, tussenliggende termijn bevatten. Neem bijvoorbeeld de invoering van de ‘Fit for 55’-wetgeving door de Europese Commissie. Dit pakket is bedoeld ter ondersteuning van initiatieven binnen de EU om de uitstoot voor 2030 met ten minste 55% te verminderen. Hierbij worden instrumenten ingezet zoals CO2-beprijzing en belasting op energie, evenals hogere standaarden om klimaatactie te helpen versnellen.

Eén voorbeeld is het ‘Fit for 55’-plan voor een ‘CO2-grensheffing’ (Carbon Border Adjustment Mechanism, CBAM), wat inhoudt dat bedrijven die CO2-intensieve goederen zoals staal importeren in de EU net zo veel belasting moeten betalen op hun klimaatimpact als wanneer ze staal uit Europa zouden gebruiken.

De beleggingsmarkten hebben aangegeven dat zij hier klaar voor zijn. Beleggers, waaronder Kempen, hebben verklaard dat ze in 2050 een netto-nul-belegger willen zijn, en een van onze doelstellingen voor de korte termijn is dat in 2025 al onze beursgenoteerde beleggingen verenigbaar moeten zijn met de doelen van het Akkoord van Parijs. Als landen op dezelfde manier kunnen reageren, dan kunnen private en publieke sectoren een zogenaamde ambition loop tot stand brengen om de klimaatcrisis serieus aan te pakken.

2) Er is een beleid nodig dat de beschikbaarheid van betere klimaatcijfers stimuleert

Kempen weet als geen ander dat markten informatie van goede kwaliteit nodig hebben om gefundeerde beslissingen te kunnen nemen. Om ervoor te zorgen dat de financiële stromen bijdragen aan de transitie naar een economie met een lage CO2-uitstoot, moeten ondernemingen cijfers van goede kwaliteit over klimaatrisico’s en andere ESG-gerelateerde onderwerpen leveren.

Vrijwillige rapportage via de CDP en TCFD (Task Force on Climate-related Financial Disclosures) heeft ervoor gezorgd dat tienduizenden ondernemingen hun klimaatrisico's bekend maken, maar doordat de kwaliteit te wensen overlaat of de informatie voor bepaalde markten ontbreekt, zijn de ESG-data nog steeds onvoldoende voor beleggers.

Als de COP26 hiervoor een oplossing kan vinden, zou dit ervoor zorgen dat de financiële stromen gaan bijdragen aan de realisatie van de doelen van het Akkoord van Parijs. Het Verenigd Koninkrijk en de EU hebben al verklaard dat ze de rapportage over klimaatrisico's verplicht willen stellen en wij moedigen meer landen aan om dit voorbeeld te volgen.

3) Een (minimum)prijs vaststellen voor CO2

Een lastig aspect van klimaatrisico is dat dit een externaliteit is die nog niet volledig is geïntegreerd in het economische en financiële stelsel. We moeten dus een passende prijs vaststellen voor CO2, zodat CO2-intensieve productie duurder wordt en de toepassing van duurzame alternatieven wordt gestimuleerd.

Zoals wordt aangegeven door het IMF, is de wereldwijde CO2-prijs op dit moment te laag (ca. USD 3 per ton, terwijl deze USD 75 of hoger zou moeten zijn als we de doelen van Parijs willen halen) en heeft de Wereldbank aangetoond dat slechts een relatief klein deel van de wereldwijde CO2-uitstoot wordt beprijsd (zie onderstaande afbeelding).

We zien dat toezichthouders en centrale banken concrete maatregelen nemen om klimaatrisico's mee te nemen bij hun risicobeoordelingen - de voor de hele economie geldende klimaatstresstest door de ECB is hiervan een goed voorbeeld - en dit bevordert de beprijzing van CO2. Maar als we verder willen komen, dan kan de COP26 een goede gelegenheid bieden om op mondiaal niveau ambities vast te stellen - bijvoorbeeld in lijn met de recente baanbrekende wereldwijde minimum belasting - voor een wereldwijde minimum CO2-prijs.

 2710 Kempen (1)

Het tot stand brengen van de ambition loop

Van de stijging van de zeespiegel tot bosbranden, de gevolgen van klimaatverandering zien we al om ons heen en zullen alleen maar groter worden. We zien dat de markten reageren - de exponentiële groei van de productie van elektrische auto’s, groenere infrastructuur en een revolutie op het gebied van de isolatie van gebouwen zijn slechts enkele voorbeelden - maar beleidsmakers moeten beleggers en ondernemingen inspireren om aan te dringen op meer.

De belangrijkste uitdaging voor de COP26 is het creëren van een ambition loop van het bedrijfsleven naar de overheid en weer terug, waarmee een bijdrage wordt geleverd aan meer en betere klimaatactie.