Bob Homan: De boot missen

Bob Homan: De boot missen

Aandelen
Bob Homan

Door Bob Homan, Hoofd van het ING Investment Office

Wat iedere belegger zich waarschijnlijk wel realiseert, zonder dat hij of zij daar lang over hoeft na te denken, is dat een koersstijging die je vandaag pakt, in de toekomst niet meer gemaakt zal worden. Oftewel: elke koersstijging nu vermindert je verwachte toekomstige rendement.

Bij een flinke rally op de aandelenmarkt stijgen de koersen meestal sneller dan de winsten van de onderliggende bedrijven. De beurs is dan duurder geworden. Als je na een dergelijke rally instapt, neem je genoegen met een lager verwacht rendement dan degenen die je voor waren.

Nu betekent dit niet dat je door dit gedaalde verwachte rendement te laat bent en dan maar niet meer moet beleggen. Dat kun je vergelijken met de spaarrente: terwijl je tien jaar geleden 2% rente op je spaargeld waarschijnlijk te weinig vond, zou je er nu blind voor tekenen.

Stijgende koersen, dalende rentes

Deze vergelijking met rente is niet uit de lucht gegrepen. Een flink deel van de koersstijging van de afgelopen jaren ging hand in hand met dalende rentes. Op zich logisch: het aanvangsrendement op aandelen kan omlaag als de grootste concurrent (rente) ook minder geeft. Bij een rente van rond de nul - zoals nu - is je verwachte aanvangsrendement op aandelen gelijk aan de risicopremie.

Hiermee wordt de rente-afhankelijkheid van aandelen duidelijk. En het rente-effect is mijns inziens ook niet recht evenredig. Nee, hoe verder de rente daalt, des te sterker de invloed op de aandelenkoersen.

Immers, als je rendementsverwachting (risicopremie) zakt, naar zeg een procent of vijf zoals nu, is de terugverdientijd van je investering een stuk langer dan bij een rendementsverwachting van tien procent en wordt je duratie, gemeten als het aantal jaren dat het bedrijf waarvan je een aandeel koopt het geld terugverdient met zijn jaarlijkse winst, dus langer. En hoe langer die duratie, hoe gevoeliger je belegging wordt voor rentebewegingen.

Wat betekent dit voor aandelen?

De huidige obsessie van de markt met rente is dus goed te begrijpen. Bij obligaties is de impact van een rentestijging exact te berekenen. Met de formule dat één procent rentestijging de obligatiekoers met de duratie doet dalen, heb je een aardige benadering van de werkelijke daling.

Ik denk dat je kunt beargumenteren dat voor aandelen hetzelfde geldt. Met een risicopremie van ongeveer 5% voor Europese aandelen op dit moment en een veronderstelde langetermijn-winstgroei van 5% zou je dan op een duratie van gemiddeld ongeveer 14 komen voor de Europese aandelenmarkt. Dit betekent dat als de rente 1% stijgt, de koersen 14% dalen.

Zijn aandelen nog de moeite waard?

Moet je dan op dit moment niet in aandelen beleggen? Als je zeker weet dat de rente morgen fors stijgt, duidelijk niet. Maar als de rente de komende jaren slechts langzaam oploopt, pak je in de tussentijd met je aandelenbelegging wel de risicopremie van 5%.

Oftewel: het verwachte aanvangsrendement is gedaald, maar met een procent of vijf verwacht rendement lijkt het nog steeds de moeite waard. Koersen die sneller stijgen dan de onderliggende winst, kunnen het aanvangsrendement nog verder omlaag brengen. Bij elk punt zullen beleggers de afweging maken of ze het aanvangsrendement het risico nog waard vinden en dit vergelijken met de risicovrije rente.