ACTIAM: Briefwisseling ESG-team en aandelenteam over vleesvervangers

22 augustus 2019

Brief van Caspar Snijders, Portfolio manager Equities bij ACTIAM aan Ruud Hadders, Responsible Investment Officer bij ACTIAM:

Beste Ruud,

Afgelopen tijd is het bedrijf Beyond Meat meermaals in het nieuws gekomen door hun zeer succesvolle beursgang. Op de top sinds de beursgang in mei jl. was je potentiele winst meer dan 800%, alhoewel je daar nu weer redelijk wat van zou hebben ingeleverd. Uitzonderlijk, zeker gezien het bedrijf nog nooit winst heeft gemaakt. Beyond Meat staat bekend om de Beyond Burger, een vleesalternatief, wat net zo zou moeten smaken als gewoon vlees. Genoeg reden om wat dieper in deze nieuwe sector te duiken.

De markt van alternatieven voor vlees groeit. Kepler Chevreux (Meat your maker, 2019) gaf in een recent rapport aan dat de verkoop in de periode 2009 – 2015 is verdubbeld en dat deze markt gemiddeld 8% per jaar groeit (2-3 keer zo snel als de reguliere vleesproducten).

Maar moeten we met z’n allen beleggen in de Beyond Meat’s van deze wereld? Het zijn start-ups met één of twee goede producten, die nog nooit hebben bewezen winst te kunnen maken of dat ze op schaal meekunnen met de grote jongens uit de industrie. Het is natuurlijk altijd een afweging tussen deze twee proposities. Beyond Burgers’ propositie is natuurlijk dat ze een uniek product hebben met een eigen afzetmarkt en dat schaal met de tijd zal komen, waardoor geleidelijk ook de winsten zullen stijgen. Daartegenover staat de gevestigde propositie van de grote jongens. Bijvoorbeeld een Unilever en Danone hebben de mogelijkheden (monetair), de schaalvoordelen, productiemogelijkheden en het distributienetwerk om een product op de markt te zetten dat kan concurreren met de Beyond Burger. Zij kunnen dit echter sneller op schaal uitrollen en dus eerder profiteren van de alternatief-vlees-trend. De vraag is dan of het zogenaamde “first mover advantage” en de marketing van Beyond Meat nog is in te halen? Kost het niet teveel voor de gevestigde orde om de vleesvervangers aan te prijzen, waardoor marges lager uitvallen?

Vooralsnog is het spelletje nog niet gespeeld tussen deze voedselbedrijven. Wat wel duidelijk is, is dat het geloof van beleggers in vleesvervangers groot is. En we kunnen de aankomende jaren nog veel meer innovatie verwachten op het gebied van alternatief vlees.

Ruud, wat ik me nu afvraag: is dat alternatieve vlees nu wel zo gezond voor mens en milieu? Of lijden we aan collectieve tunnelvisie?

Groet,

Caspar Snijders
Portfolio manager Equities - ACTIAM

Antwoord van Ruud Hadders, Responsible Investment Officer bij ACTIAM:

Beste Caspar,

De algemene consensus is dat minder vlees eten zeker goed is voor je gezondheid en het milieu. Dat betekent niet dat vleesvervangers ook gezonder en beter voor het milieu zijn dan vlees.

De term vleesvervanger zorgt voor verwarring. De Consumentenbond noemde de term zelfs misleidend. Voedingsstoffen die veel in vlees zitten, zoals ijzer en vitamine D, worden in plantaardige vorm minder goed door het lichaam opgenomen. Bovendien zitten in veel vleesvervangers te weinig van die gezonde stoffen en ze bevatten veel zout. Bij het eten van een vegetarische burger krijg je al een derde van de maximale dagelijkse hoeveelheid zout binnen. Vleesvervangers zijn daarom niet per definitie gezonder dan vlees.

Een andere reden om vlees te laten staan, is de impact op het milieu. Het consumeren van dierlijke producten zoals vlees en melk is volgens de Verenigde Naties verantwoordelijk voor 15% van alle broeikasgasuitstoot. Maar de positieve impact van het niet-consumeren van dierlijke producten hangt sterk af van de plantaardige varianten hiervoor in de plaats komen. Amandeldrank (een alternatief voor zuivelmelk) heeft bijvoorbeeld een tienmaal lagere CO2-uitstoot, maar het heeft een zeventienmaal hogere watervoetafdruk dan zuivelmelk. Amerikaanse onderzoekers van de Universiteit Virginia Tech rekenden uit wat het effect is op gezondheid en klimaat als er geen veeteelt meer in de Verenigde Staten zou zijn. Een volledig plantaardige productie zou volgens de onderzoekers de totale broeikasgasuitstoot met slechts 2,6 procentpunt verminderen. Het onderzoek stelt ook vast dat één persoon juist meer voedingsmiddelen zou moeten consumeren om de minimale voedingsbehoeften te verkrijgen.  Zonder veeteelt moet er dan meer kunstmest geproduceerd moeten worden, waarvoor weer fossiele brandstof nodig is.

Desondanks pleit ik er niet voor de huidige wereldwijde vleesconsumptie voort te zetten. In plaats daarvan moeten we doorgaan met het ontwikkelen van meer duurzamere vormen van veeteelt en landbouw. Zo blijkt uit Australisch laboratoriumonderzoek dat als je 2 procent gedroogd zeewier aan veevoer toevoegt, je de methaanuitstoot van herkauwers kan terugdringen met 99 procent! Nu is de oogst van zeewier nog kleinschalig en relatief duur. Grappig feit is dat de vraag naar zeewier mede wordt aangewakkerd, doordat we steeds meer zeewierburgers eten. Daarmee zou de traditionele veeteelt concurreren met producenten van vleesvervangers om dezelfde grondstof. Een goede trend, mits we zeewier natuurlijk op een duurzame manier telen!

Groet,

Ruud Hadders
Responsible Investment Officer - ACTIAM