Bob Homan: Ongekende tijden
Bob Homan: Ongekende tijden
Door Bob Homan, Hoofd van het ING Investment Office
We leven in ongekende tijden. Nou heb ik dat in mijn leven wel vaker gehoord en het is in de geschiedenis al vele malen gezegd, dus misschien leven we wel bijna doorlopend in ongekende tijden. Maar in de afgelopen jaren is dat zeker op politiek en economisch gebied het geval. Dit maakt het voorspellen van het verloop van de financiële markten in mijn ogen moeilijker dan ooit.
Toen COVID-19 opkwam, leek duidelijk dat we in een diepe recessie terecht zouden komen. Een dergelijke vraaguitval moest wel leiden tot forse economische krimp, met hoge werkloosheid en veel faillissementen tot gevolg. Die krimp kwam er ook en was hevig, maar van zo’n korte duur dat de ellende die eruit voortkwam voor de meeste mensen ontzettend meeviel. Dat de financiële markten in het eerste kwartaal van 2020 keihard onderuitgingen zijn de meesten alweer vergeten, omdat het herstel zo snel kwam.
Als we het begin van de pandemie met de huidige situatie vergelijken, kunnen we best wat parallellen trekken. Weliswaar is er nu een andere oorzaak – namelijk de inflatie die de koopkracht uitholt – maar ook dit keer lijkt een recessie in zowel Europa als de VS onvermijdelijk. En als er een recessie aankomt, gaan aandelen normaal gesproken een moeilijke tijd tegemoet.
Hebben de aandelenmarkten de volgende recessie al ingeprijsd?
De vraag is dan of de aandelenmarkten, die dit jaar al vrij fors inleverden, inmiddels al een recessie hebben ingeprijsd. Ik denk van niet. In mijn ogen hebben de aandelenkoersen zich bijna perfect aangepast aan de hogere rentes. De aandelenrisicopremie is dit jaar namelijk opmerkelijk stabiel. Een daling van de bedrijfswinsten zit in mijn ogen nog niet in de koersen verwerkt. Daarom zijn ook veel beleggers voorzichtig met aandelen en zitten ze veelal onderwogen.
Dit lijkt logisch, maar toch zou ik wat kanttekeningen willen plaatsen. Zoals overheden en centrale banken tijdens de pandemie de economie en haar participanten fors hebben ondersteund, lijken overheden ook nu weer vastbesloten om in te grijpen. In combinatie met de werkgelegenheid, die in deze fase verrassend goed blijft, zou het best kunnen dat de winsten van bedrijven, die veelal (een deel van) de inflatie kunnen doorberekenen, niet zoveel te lijden krijgen.
Winstontwikkeling aandelen moeilijk te doorgronden
Ongekende tijden maken het automatisme dat aandelenkoersen dalen wanneer een recessie dichterbij komt minder vanzelfsprekend. Kijk maar naar de sector nutsbedrijven in Europa. De volatiele energieprijzen en overheidsingrijpen zorgen ervoor dat het nauwelijks te doorgronden is hoe hun winstontwikkeling zal zijn.
Dit leidt weliswaar tot forse koersbewegingen, maar ten opzichte van de markt doet de sector het dit jaar zeker niet slecht. Het lijkt momenteel voor de hand liggend om negatief te worden over de aandelenmarkten, maar bedenk dat het ongekende tijden zijn.